Ministerie van uitverkoop

In Den Haag worden krokodillentranen geplengd nu 's lands grootste energiebedrijf Essent in handen komt van het Duitse RWE. Verstandig is het de zakdoekjes nog maar even bij de hand te houden, want het afscheid van nummer twee, Nuon, is nakende. Grootaandeelhouder Gelderland heeft vorige week het licht op groen gezet voor het afstoten van het productie- en leveringsbedrijf.

Het is het gevolg van de Splitsingswet, die tijdens het vorige kabinet werd aangenomen op aandringen van de minister van uitverkoop, EZ-bewindsman Brinkhorst. Daarom is het verbazend dat Kamerfracties nu, van links tot rechts, zich opeens oprichten om de uitverkoop van de Nederlandse energiesector te voorkomen. Alleen CDA en VVD lijken zich neer te leggen bij de voorgenomen verkoop van Essent aan het Duitse RWE, maar PvdA, SP, GroenLinks, D66 en PVV spraken zich uit tegen de miljardendeal. Opvallend, want de wet die dat mogelijk maakt, werd destijds vrij gemakkelijk aangenomen met steun van – jawel – onder andere GroenLinks, PvdA en D66. Gedreven door zeg maar het heilige geloof in de vrije markt. Doof was men voor de luide protesten van onder andere de energiebedrijven.

De door Europa opgelegde wet verplicht energieconcerns zich op te delen in een netbedrijf en een productie- en leveringsbedrijf. Netbedrijven blijven van de overheid, de rest mag in de vrije verkoop aan de hoogste bieder worden verkocht. Dat was de strekking van de wet waar Den Haag toen in ruime meerderheid voor stemde. Waar in Nederland door Essent en Nuon nu vaart wordt gemaakt met de splitsing, maken landen als Duitsland en Frankrijk weinig haast. Toen de fusie van Nuon en Essent mislukte, zijn ze een makkelijke prooi geworden voor buitenlandse stroombedrijven. Zelfs een blinde kon dat zien aankomen. Sterker nog, Brinkhorst (D66) wees er bij het aannemen van de splitsingswet in 2006 al op.

Hoe ongeloofwaardig zijn dus de geplengde tranen op en rondom het Binnenhof, nu staat te gebeuren wat iedereen verwachtte. En hoe slap is het beroep dat velen doen op de provinciale en gemeentelijke aandeelhouders hun belangen niet te verkopen. Eerst instemmen met de wet die het verkwanselen van primaire levensbehoeften mogelijk maakt en daarna ach-en-wee roepen als daar door de uitvoerders gevolg aan wordt gegeven. Helemaal een gotspe is het als datzelfde Den Haag de provincies en gemeenten als aandeelhouders gaat toeblaffen wat wel en wat niet te doen.

Hans Bekkers