Circulaire economie: antwoord op uitdagingen gemeenten

Visie en ketensamenwerking zijn voorwaarden tot succes
De ecologische, economische en maatschappelijke uitdagingen zijn groot voor gemeenten. Hamvraag is dan: hoe ga je die uitdagingen succesvol aan? Volgens adviseur Eric Copius Peereboom liggen er kansen bij de circulaire economie. “Maar dan heb je wel een heldere visie, circulair beleid en goede lokale samenwerking nodig.” We voelen Eric erover aan de tand.

Waarom is een circulaire economie kansrijk voor gemeenten?

“Overal in onze samenleving zien we de grondstoffen schaarser en de klimaatverandering manifester worden. Ook op regionaal en lokaal niveau is dit voelbaar. Gemeenten kunnen het tij keren door de huidige lineaire economie te transformeren in een circulaire economie. Het draait dan niet langer om de vernietiging van materialen, producten en diensten, maar om het hergebruik ervan.

In zo’n circulaire economie is het wel belangrijk het aanwezige ‘kapitaal’ optimaal te benutten. Door ondernemerschap, technologieën, innovaties, kennis en natuurlijke hulpbronnen te bundelen, bereik je het meest voor je lokale leefomgeving. Zoals milieuwinst, nieuwe inkomsten, kostenbesparing, een hogere bedrijvigheid en meer werkgelegenheid. En daarmee versterk je weer je regionale positie en je aantrekkingskracht voor bedrijven en burgers.”

Hoe kun je die circulaire economie vervolgens draaiende houden?
“Dat kan op verschillende manieren. Voor hun taken rondom beleid, lokale wetgeving, toezicht en handhaving, beheer openbare ruimte en ruimtelijke ordening kunnen gemeenten circulaire uitgangspunten formuleren. Zo activeren zij circulair gedrag bij hun burgers en ondernemers, of ze nemen juist belemmeringen weg voor circulaire bedrijven.

Ook kan een gemeente haar inwoners, bedrijfsleven en kennisinstellingen informeren, faciliteren en motiveren om gezamenlijke initiatieven te nemen voor de circulaire economie. Campagnes kunnen daarnaast hun consumptiegedrag beïnvloeden. En als de gemeente zelf het goede voorbeeld geeft met circulair inkoop- en aanbestedingsbeleid, zullen leveranciers volgen.”

Bestaat er zoiets als een circulair stappenplan?
“Gemeenten kunnen inderdaad een aantal standaardstappen doorlopen en zo hun circulaire rol invullen. Een paar vragen zijn dan belangrijk om te stellen: ‘wat zijn onze visie en doelen voor de circulaire economie, hoe is de situatie nu, met welke stakeholders krijgen we te maken, hoe doen we het vergeleken met andere gemeenten, welke lokale activiteiten gaan we ondernemen, hoe financieren, stimuleren en monitoren we die, en hoe vervullen we een voorbeeldfunctie?’

Met de antwoorden op deze vragen kun je samen met je stakeholders je circulaire agenda vormgeven; je gezamenlijk startpunt voor actie. Blijvende samenwerking en kennisuitwisseling zijn vervolgens je sleutel tot succes. Dat kun je bijvoorbeeld creëren met een kennisplatform rondom de circulaire economie. Extra pre van zo’n platform is dat je bijvoorbeeld kunt focussen op relevante thema’s, spraakmakende projecten kunt delen, succesvolle initiatieven kunt opschalen en versnellen, en nieuwe inkoopconcepten, beleidsinstrumenten en financieringsmiddelen kunt ontwikkelen.”

Wat kun jij betekenen in die transitie van lineair naar circulair?
“Mijn collega-adviseurs en ik kunnen een gemeente op weg helpen naar de juiste circulaire visie, ketensamenwerking en financieringsvormen. Wij adviseren u daarnaast over het ‘Aanbesteden 3.0′. Met dit circulaire aanbesteden wakkert u innovaties aan voor infrastructuur, gebouwen en andere dienstverlening. Wilt u circulaire start-ups scouten of begeleiden? Ook dan kan KplusV bijspringen.

Benieuwd hoe úw gemeente de stap kan maken naar de circulaire economie? Ik wissel er graag met u over van gedachten. Schroom dus niet om me te bellen of mailen op e.copiuspeereboom@kplusv.nl of 06-27 08 55 24.”

Lees ook eens onze artikelen over de biobased economy, smart sustainable cities en de samenwerking tussen gemeenten en mkb naar verduurzaming.