Ouders tevreden met opvang, ondanks wachtlijsten en sluitingen

De meeste ouders hebben de gewenste vorm van kinderopvang en zijn tevreden over deze opvang. Wel heeft een vijfde de afgelopen maanden te maken gehad met een sluiting van de opvang en staat een deel van de ouders op een wachtlijst. Dat blijkt uit onderzoek dat I&O Research uitvoerde in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Meerderheid ouders heeft gewenste vorm van opvang voor hun kind(eren)

De drie meest gebruikte vormen van opvang door ouders in dit onderzoek zijn grootouders, de buitenschoolse opvang en de kinderdagopvang. Driekwart van de ouders met opvang heeft op dit moment de gewenste vorm van opvang. Als ouders niet de opvang van hun voorkeur hebben, is dit onder andere omdat de gewenste vorm te veel geld kost, er een wachtlijst is en/of de gewenste dagen niet beschikbaar zijn.

Zeventien procent van de ouders met formele opvang op wachtlijst

Van de ouders met formele opvang (dagopvang, BSO of gastouderopvang) staat 17 procent op een wachtlijst, dit is meer dan ouders met alleen informele opvang (8%) of zonder opvang (7%). Ongeveer de helft van de aanstaande ouders staat op een wachtlijst. Van de ouders op een wachtlijst, wacht vier op de tien ouders op een plek op hun voorkeursopvang. Een derde wacht op een plek op voorkeursdagen en drie op tien staat op een wachtlijst omdat er helemaal geen plek is bij een opvang in de buurt.
Ouders gaan op onder andere de volgende manieren met de wachtlijst om: een kwart van de ouders krijgt hulp van familie of vrienden die oppassen, een even grote groep heeft een andere locatie of vorm van formele kinderopvang gevonden. Een vijfde (22%) van de ouders die op een wachtlijst staat, werkt minder vanwege deze wachtlijst. Een deel van de ouders die op een wachtlijst staat ervaart door de wachtlijst stress en onzekerheid.

Ouders zonder opvang omdat dit niet nodig is of omdat opvang te duur is

Een kwart van de ouders maakt helemaal geen gebruik van kinderopvang, omdat ze bijvoorbeeld hun werk zo hebben gepland dat ze geen opvang nodig hebben, niet beiden werken of omdat de opvang te duur is. Maar zeventien procent van de ouders zonder opvang, zou wel liever opvang willen. Relatief meer hoger opgeleiden en ouders met een hoog inkomen gebruiken formele opvang (dagopvang, BSO of gastouderopvang), ouders met een lagere opleiding en een lager inkomen hebben vaker geen opvang.

Gastouderopvang best beoordeeld en meest flexibel

Ouders beoordelen de opvang die zij gebruiken positief, hierbij wordt gastouderopvang het hoogste beoordeeld. Dagen ruilen of bijkopen blijkt dan ook het vaakst mogelijk te zijn bij de gastouderopvang. Het ruilen of bijkopen werd het afgelopen half jaar lastiger op de dagopvang en op de BSO, vindt (bijna) de helft van de ouders die hier soms gebruik van maken. Samenwerking tussen de opvang en de basisschool wordt door (bijna) de helft van de ouders ervaren, bijvoorbeeld in de vorm van een gezamenlijke visie of aansluitend lesprogramma, informatieoverdracht en/of een gedeelde locatie. De samenwerking wordt positief beoordeeld, met gemiddeld een 7,5.

Twintig procent te maken met sluiting in afgelopen kwartaal

Een vijfde van de ouders met formele kinderopvang heeft de afgelopen drie maanden te maken gehad met een (gedeeltelijke of tijdelijke) sluiting van de kinderopvang. Bijna de helft van deze ouders zegt door de kinderopvangorganisatie geïnformeerd te zijn dat zij de uren voor de kinderopvangtoeslag moesten aanpassen, een vergelijkbaar deel ontving deze informatie niet. Twee derde van de ouders die met een sluiting te maken had, heeft de gewijzigde uren (nog) niet aangepast via Mijn Toeslagen of de bijbehorende app.

Verantwoording

Het onderzoek is uitgevoerd door middel van een online vragenlijst, uitgezet onder (toekomstige) ouders in het I&O Research panel. Het gaat hierbij om ouders met kinderen tot 12 jaar. De dataverzameling vond plaats in oktober 2022. In totaal vulden 2.075 respondenten de vragenlijst volledig in. De data zijn gewogen op geslacht, leeftijd en regio zodat de uitkomsten op deze kenmerken representatief zijn voor ouders.