Nederlanders verbolgen over Russische inval

Grieken en Italianen hebben enig begrip voor Rusland terwijl Fransen vrezen voor een kernoorlog. Nederlanders zijn op hun beurt het meest sceptisch over een Oekraïense EU-toetreding. Dit blijkt uit onderzoek van Euroskopia dat gehouden is in zes landen. Voor Nederland participeert I&O Research, de Volkskrant is de vaste mediapartner.

In geen van de ondervraagde landen stuit de Russische invasie op meer onbegrip dan in Nederland, blijkt uit het onderzoek onder 6 duizend burgers tussen 9 en 11 maart van Euroskopia. Slechts tien procent van de Nederlanders noemt de oorlog begrijpelijk of acceptabel. Ook in Duitsland en Spanje kunnen de Russen nauwelijks op begrip rekenen. In Italië en Griekenland ligt dat iets anders. Zo noemt een kwart van de ondervraagde Italianen de invasie begrijpelijk dan wel te accepteren. In Griekenland ligt dat percentage zelfs op 39 procent.
Dat komt in Griekenland deels omdat beide landen het orthodoxe geloof delen, waardoor er in rechts-conservatieve kringen vrij veel sympathie is voor de Russen. Bovendien is de Communistische Partij in Griekenland altijd groot geweest, waardoor vooral in linkse kringen een ingebakken scepsis voor ‘het Westen’ is ontstaan. Ook duiken er in Griekse kranten geregeld verhalen op over Russische trollen en -infiltranten wier taak het is het publieke debat over Rusland te beïnvloeden.

Fransen bang voor nucleaire aanval

Bijna de helft (47%) acht het zeer of enigszins waarschijnlijk dat de oorlog zal uitmonden in een nucleair conflict. Van alle onderzochte landen houden vooral de Fransen serieus rekening met een nucleaire aanval; 81 procent van de ondervraagden acht het zeer of enigszins waarschijnlijk dat de oorlog zal leiden tot de inzet van kernwapens. In Nederland ligt dat percentage met 51 procent ook nog redelijk hoog, terwijl in bijvoorbeeld Duitsland (32 procent) en Griekenland (30 procent) beduidend minder rekening wordt gehouden met de ontwrichting van de bestaande wereldorde via een atoomoorlog.

Dat de Fransen zich meer zorgen maken, komt waarschijnlijk omdat het land zwaar afhankelijk is van kernenergie; 70 procent van de Franse stroom wordt in kerncentrales geproduceerd. Een aanzienlijk deel van de Franse bevolking woont in de buurt van een kerncentrale en is dus bovengemiddeld bekend met de potentiële gevaren ervan.

Nederlanders niet voor directe EU-toetreding Oekraïne

Ruim de helft (57%) van de Europeanen vindt dat Oekraïne direct of binnen een paar jaar moet worden toegelaten tot de EU.

Vooral in Spanje is veel steun voor directe toetreding: 53 procent is voor. Nog eens een kwart (23%) vindt dat binnen een paar jaar moet gebeuren. In Nederland is men het meest sceptisch: twaalf procent is voor directe toelating terwijl een derde (34%) vindt dat dit binnen een paar jaar moet gebeuren.

Steun voor toelaten oorlogsvluchtelingen neemt toe, behalve in Nederland

De huidige situatie in Rusland en Oekraïne gaf ons de mogelijkheid om een aantal herhaalvragen te stellen om te zien of de publieke opinie in Europa is veranderd door toedoen van de oorlog. In januari vond 30 procent dat er meer oorlogsvluchtelingen zouden moeten worden toegelaten in eigen land. Inmiddels is dat percentage gestegen tot 38 procent. In ieder land is de steun voor toelating groter geworden, behalve in Nederland. In Nederland is de steun voor toelating nog wel gelijk aan het Europese gemiddelde. In Frankrijk steeg de steun van een kwart tot bijna de helft (46%).

Het rapport

Download hier het volledige rapport.

De Volkskrant wijdde dit artikel aan het onderzoek.

Onderzoekverantwoording

Dit onderzoek is uitgevoerd door EUROSKOPIA.

Euroskopia is een multilandenonderzoek van een collectief van acht onafhankelijke Europese onderzoekbureaus. Voor Nederland participeert I&O Research in Euroskopia en is de Volkskrant de vaste mediapartner.
Het onderzoek werd uitgevoerd onder 6.000 burgers uit de betreffende landen (ca. 1.000 per land).

Onderzoeksmethode: mixed mode CATI-CAWI. In Nederland (I&O Research) was de steekproef (n=1.141) afkomstig uit het I&O Research Panel.

De steekproeven zijn gestratificeerd (gewogen) op regio, leeftijd en geslacht.
Onderzoeksperiode: 10-11 maart 2022
Onnauwkeurigheidsmarge: +/- 3.1%.
Deelnemende bureaus aan Euroskopia zijn: