Harde kaft
Dat de bezuinigingen ook tot vernieuwingen en innovaties kunnen leiden, bewijzen veel Nederlandse bibliotheken. Gemeentes bezuinigen tien procent of meer op hun bibliotheek. Maar de dames en heren bibliothecarissen laten zich daardoor niet uit het veld slaan.
Met een prettig soort nuchterheid worden oplossingen bedacht om te zorgen dat de Nederlandse bevolking toch boeken kan blijven leven. De bibliotheeksector zeurt niet over de bezuinigingen, zoals de culturele sector, maar pakt aan.
De bibliotheek in Den Bosch bijvoorbeeld, moet vier van de zes filialen sluiten. Dus zijn er manieren bedacht om de boekencollectie op een andere manier bij het publiek te krijgen: je kunt er nu een boek bestellen via internet . Daarnaast is een groot deel van de jeugdboeken ondergebracht bij de lagere scholen (schoolbieb). In Zeeland is de OnderwijsServiceBus van start gegaan. Een bus met boeken die alle scholen afgaat. Volgens mij een oud idee in een nieuw jasje. Maar je moet toch wat in tijden van bezuinigingen?
En wat te denken van de eerste Nederlandse stationsbibliotheek, in Haarlem. Deze vestiging van de Haarlemse bibliotheek is ingericht om treinpassagiers de mogelijkheid te bieden ’s ochtends een boek te lenen en dat ’s avonds weer terug te brengen. Net zoals er ook stationsstomerijen zijn waar je je pakken kunt laten reinigen. Handig voor de forens, die iedere dag heen en weer gaat naar Den Haag, Amsterdam of Groningen.
Ik ben er onlangs wezen kijken en was diep onder de indruk. Niet alleen de plaats van deze bibliotheek is vernieuwend, ook de inrichting is radicaal anders dan wat ik gewend ben. Het lijkt er meer op een Bruna boekhandel. Waar zijn de vertrouwde boekenkasten? De boeken liggen in gezellige stapels, net zoals bij de AKO en bij andere boekhandels.
En allemaal nieuwe titels, de nieuwste uitgaven. Niet zo’n melige collectie van twintig jaar oude reisgidsen over Frankrijk, afgekloven Simone de Beauvoirs en vergeelde Agatha Christies met van die opgeplakte symbolen voor ‘filosofie’, ‘literatuur’, of ‘thriller’. Nieuwe boeken, met een keurig plakkertje erop van ‘bibliotheek’ en achterin een chip waarmee het boek wordt geregistreerd. In één van de weinige kasten was ruimte ingericht voor een prachtige collectie stripboeken. Die tegenwoordig geen ‘stripboeken’ meer heten, maar ‘graphics novels’.
Alweer een icoon uit het verleden, de bibliotheek, bolwerk van kennis, rust en intellectuele ontwikkeling, dat aan het veranderen is, dacht ik opgewekt. Het is de moeite waard en laat zien dat ook in tijden van bezuinigingen vernieuwing mogelijk is.
Al zijn ze in de Haarlemse stationsbibliotheek op één punt over de schreef gegaan: de boeken hebben geen harde kaften meer.
Nou ja!
Paul Lensink
De bibliotheek is vitaler en dynamischer dan ooit. Laat de bezuinging niet nu, aan de vooravond van het ten volle kunnen profiteren van alle innovatie, de bodem onder onze voeten wegslaan.
Overtuig u zelf, wordt lid.en geniet van al wat de bibliotheken bieden.