Griffies moeten meer budget krijgen
Griffies moeten meer budget krijgen en worden versterkt. Om het tanende aanzien van gemeenteraden en raadsleden te verbeteren, moet meer worden geïnvesteerd in ondersteuning, vorming en (bij)scholing van gemeenteraden en raadsleden. Dat blijkt uit onderzoek dat in opdracht van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, Raadslid.Nu, is uitgevoerd.
Griffies moeten worden versterkt en meer budget krijgen. Om het tanende aanzien van gemeenteraden en raadsleden te verbeteren, moet meer worden geïnvesteerd in ondersteuning, vorming en (bij)scholing van gemeenteraden en raadsleden.
Ook uitbreiding van zelfstandige, onafhankelijke communicatie voor de raad bij de griffie kan daaraan bijdragen. Daarnaast moeten raden korter en efficiënter vergaderen. Dat blijkt uit onderzoek dat in opdracht van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, Raadslid.Nu, is uitgevoerd.
Schandalen
Vier ontwikkelingen liggen ten grondslag aan het afgenomen aanzien van raden en lokale volksvertegenwoordigers, stellen Lex Cachet en Niek Verkaik in hun rapport ‘Aanzien of afzien’. De raad is ten eerste niet vanzelfsprekend gezaghebbend. Het groot aantal politieke crises en de nadruk op schandalen tast het aanzien van de raad aan. De gemeenteraad kan problemen door complexe regelgeving en regionalisering van gemeentelijke taken bovendien niet zelfstandig oplossen.
Kritische burger
Het gros van de raadsleden (60 procent) erkent dat het aanzien van de lokale volksvertegenwoordiging (sterk) is afgenomen. Een op de drie raadsleden vindt dat dit gelijk is gebleven. De volksvertegenwoordigers kennen zichzelf nog wel een gemiddeld rapportcijfer toe van 6,8. Burgers oordelen minder positief over het functioneren van raadsleden, zo blijkt uit eerder onderzoek.
Visie
Om het tij te keren moeten niet alleen de griffie, maar ook politieke partijen ‘meer dan nu hun verantwoordelijkheid nemen’ op het gebied van (bij)scholing en ondersteuning van raadsleden, stellen Cachet en Verkaik in hun aanbevelingen. De drie decentralisaties zijn volgens de onderzoekers van OBMC Consulting een uitgelezen kans. ‘Als de raad er in slaagt daar een visie op te ontwikkelen en sturend of op zijn minst controlerend en bijsturend meer greep op te krijgen dan zal dat tot een (veel) hoger aanzien leiden.’
Geen boodschap
Goede voorlichting en goede communicatie over wat de burger wel en niet van de raad kan verwachten, is eveneens van groot belang. ‘Het managen van verwachtingen kan verdere aantasting van het aanzien van de raad voorkomen’, stellen Cachet en Verkaik. Aan de andere kant benadrukken zij dat burgers niet meer door de raad kunnen en mogen worden afgescheept met de boodschap dat de raad daar niet over gaat. ‘Burgers hebben geen boodschap aan de interne taakverdeling binnen de gemeente, zelfs niet de dualistische.’
Integriteit
Integriteitsschendingen zijn schadelijk voor het aanzien, maar zijn nooit helemaal te voorkomen, erkennen de onderzoekers. Een nog zorgvuldiger screening van kandidaat-raadsleden door politieke partijen en snel en drastisch ingrijpen als het toch mis gaat, is hierbij het devies. Ook geruzie, gekonkel en het eindeloos herhalen van standpunten tijdens raadsvergadering is funest voor het aanzien.
Raadsvergoeding
Om de aantrekkingskracht van het raadslidmaatschap te verbeteren, moet discussie worden gevoerd over de passende vergoeding en ondersteuning van raadsleden, met name in kleinere gemeenten, stellen Cachet en Verkaik. ‘Een discussie die nu wat angstvallig vermeden lijkt te worden.’ Ook is het de hoogste tijd voor een evaluatie van de dualisering gericht op de effecten ervan op raadsleden en – het aanzien van – de gemeenteraad. Er zijn volgens de onderzoekers aanwijzingen dat niet alle doelen van de dualisering zijn gerealiseerd, ‘zoals minder belasting raadsleden en meer tijd voor vertegenwoordiging’.
Dan de griffie; de griffie vervult een essentiële rol voor het ondersteunen en faciliteren van de raad. De griffie is veel meer dan het doorschuiven van papier, tenminste als de raad zichzelf een goede ondersteuning gunt. Het gevaar dat een griffie echt alle griffie ondersteunende taken onder de griffie wil hebben leidt tot onnodig opblazen van een griffie. Terecht wordt hier al eerder aangegeven dat de organisatie de deskundigen kunnen leveren. Alleen door als griffier zoveel mogelijk gebruik te kunnen maken van die deskundigheden zorg je dat er efficiënt gewerkt kan worden waarbij de griffier toch de spil is die bewaakt en adviseert in het belang van de raad. De winst van de dualisering is vooral nog steeds de invoering van een aparte adviseur voor de raad.