Gedoogde én gereguleerde wiet verkocht in tien gemeenten

In tien gemeenten die meedoen aan een wietexperiment mag vanaf maandag zowel gedoogde als gereguleerde wiet worden verkocht. Die situatie duurt drie maanden. Daarna is het de bedoeling dat er enkel gereguleerde wiet verkocht wordt. Gedoogde wiet mag dan niet meer.

Breda en Tilburg

De wietproef begon eind vorig jaar in Breda en Tilburg, waar sindsdien zowel gereguleerde als gedoogde cannabis mocht worden verkocht. Daarbij voegen zich vandaag Groningen, Zaanstad, Almere, Arnhem, Nijmegen, Voorne aan Zee, Heerlen en Maastricht. De bedoeling is dat in september alle wiet die in deze gemeenten verkocht wordt, afkomstig is van de legale teelt.

Kwaliteit

De nieuwe fase van het wietexperiment wordt de 'overgangsfase' genoemd waarin ‘kwantiteit, kwaliteit en diversiteit’ van gereguleerde producten worden geoptimaliseerd. Coffeeshophouders willen bijvoorbeeld dat meerdere telers leveren, zodat het aanbod divers is. Als dat niet het geval is, wordt gevreesd voor een toename van illegale (straat)handel. In eerste instantie mochten de betrokken coffeeshops niet meer dan 500 gram gereguleerde cannabis in huis hebben, maar die limiet werd later verhoogd naar een weekvoorraad.

Liever legale producten

De burgemeesters van Breda en Tilburg kijken positief terug op hun eerste maanden in het wietexperiment. Burgemeester Paul Depla van Breda zegt dat het tot nu toe gelukt is om een systeem op te zetten 'van teler tot consument'. Bovendien is er vanuit de consumenten ook vraag naar wiet. 'Tegenstanders zeiden heel vaak een beetje smalend: het is staatswiet, niemand gaat dat toch roken. Dat is het sowieso niet, want het zijn particuliere telers. Maar we zien dat de spullen heel goed worden afgenomen', zegt Depla tegen het ANP. 'Consumenten kopen toch liever spullen waarvan ze weten dat het legaal geproduceerd wordt, dan dat ze in feite illegale producten kopen waarvan ze de herkomst niet weten.'

Hard werken

Volgens Depla vragen mensen ook om de gereguleerde wiet. Dat herkent ook burgemeester Theo Weterings van Tilburg. 'Er is natuurlijk wel een wens bij de coffeeshopexploitanten om meer diversiteit in het aanbod te krijgen, en de telers zijn daar ook mee bezig.' De burgemeesters hopen dat de wiettelers genoeg kunnen telen. Het aantal deelnemende coffeeshops stijgt nu naar ongeveer tachtig. 'Het wordt wel spannend', zegt Weterings. 'Ik verwacht dat we het aantal telers deze zomer kunnen uitbreiden van drie naar minstens vijf.' Depla 'gelooft erin' dat het gaat lukken. 'De markt vraagt erom, maar het zal hard werken worden voor de telers', zegt Weterings.

Lachertje van Europa

In politiek Den Haag zijn partijen als NSC en BBB tegen de uitbreiding van de proef. De PVV wilde eerder de proef opschorten tot het aantreden van een nieuw kabinet. De VVD is wel voorstander. Weterings zou het 'heel onverstandig' vinden als de wet wordt ingetrokken. 'Dan worden we niet alleen het lachertje van Europa, maar ook zullen we meemaken dat de illegaliteit de grote winnaar is.' Depla is ook bezorgd dat investeerders afhaken als er twijfels zijn, waardoor er niet meer genoeg geteeld wordt. 'De gedachte bij drie van de vier partijen is dat het experiment vooral zou leiden tot meer gebruik. Maar ons idee is: we veranderen de achterdeur, niet de voordeur. Die voordeur wordt niet breder waardoor meer mensen komen. Tegen NSC, BBB en PVV zeggen we: wil je dat het een illegale markt blijft, die gedomineerd wordt door criminelen?'