Ex-wethouder Zutphen ervaart ‘pestgedrag’ in raad

Volgens de in mei 2022 opgestapte wethouder en huidig raadslid Laura Werger (VVD) is de GroenLinks-fractie ‘één van de grootste veroorzakers van de verziekte bestuurscultuur die al jaren in Zutphen heerst’, schrijft ze in een brief aan de raad. Vooral GL-fractievoorzitter Martine Westerik moet het ontgelden. ‘Laten we ophouden met op de persoon spelen en elkaar beschadigen’, schrijft Werger nota bene in dezelfde brief. Volgens GroenLinks staat het beweerde in de brief ‘ver van de door ons ervaren realiteit in de raad’.

Last van pestgedrag

‘Deze brief kan natuurlijk ook worden gezien als het op de persoon spelen. Dat realiseer ik mij heel goed’, schrijft Werger aan het eind van de brief. Daarin legt ze uit waarom ze afgelopen week niet is meegegaan naar de ‘heidag’ van de gemeenteraad ‘om met elkaar te spreken over de verhoudingen in de raad en de bestuurscultuur in Zutphen’. De reden is dat zij zich niet ‘veilig’ voelt in de raad en structureel last heeft van ‘pestgedrag’. Werger stapte in mei 2022 op, nadat bureau Hoffmann 'kwetsend en intimiderend gedrag van haar richting ambtenaren' had vastgesteld. Later noemde ze de werkwijze van de gemeente jegens haar 'politieke femicide'. Ze keerde terug als VVD-raadslid en kondigde in een interview met Binnenlands Bestuur juridische stappen aan.

Beschuldigende vinger

Haar beschuldigende vinger in de brief naar de raad wijst vooral richting de grootste partij in de raad en tevens coalitiepartij GroenLinks en specifiek naar fractievoorzitter Martine Westerik. ‘Menig fractievoorzitter en ook raadslid heeft al eens het genoegen gehad om boze en soms ronduit bedreigende telefoontje van de fractievoorzitter van GroenLinks te ontvangen wanneer iets niet naar de zin was’, schrijft Werger. En: ‘Verschillende fractievoorzitters hebben aangegeven dat de sfeer en verstandhouding in het fractievoorzittersoverleg veel prettiger was toen de fractievoorzitter van GroenLinks vorig jaar een tijdje uit de running was. Dit sloeg meteen weer om nadat zij terugkeerde.’

GroenLinks 'boeman'

Ze zou niet alleen zelf doelwit zijn van de GroenLinks-fractie. Ook andere partijen, zoals het CDA en de Partij voor de Dieren, zouden ‘in een kwaad daglicht’ of ‘te kakken’ worden gezet. En met een raadslid van Burgerbelang zou de fractie niet eens meer spreken, nadat hij een onwelgevallige motie had ingediend. Verder zouden jonge raadsleden zich ‘onveilig’ voelen en bang zijn om fouten te maken, omdat die zouden worden ‘afgestraft’. Het jongste raadslid van GroenLinks zelf zou juist wel in bescherming worden genomen. ‘Het is bijzonder dat GroenLinks andere structureel de maat neemt en afstraft, maar zelf dus alle ruimte neemt en krijgt om anderen schandalig te behandelen’, aldus Werger.

Stok om mee te slaan

Haar eigen gevoel van onveiligheid werd onlangs ‘nog eens extra vergroot’ doordat de GroenLinks-fractie ‘een oud dossier uit mijn tijd als wethouder te nemen en op basis van de openbaar gemaakte stukken een analyse te maken waarmee zij menen onomstotelijk bewijs te hebben dat ik niet “deug”’. Volgens Werger verpakt GroenLinks het mooi in de vorm van een motie over de bestuurscultuur, ‘maar hun handelwijze klopt van geen kanten’. Wie op zoek gaat naar beschadigende informatie vindt altijd wel wat, meent ze. ‘Wie een hond wil slaan, vindt immers licht een stok.’

Verziekte bestuurscultuur

De analyse zou als ‘bewijsstuk’ moeten gaan dienen in het onderzoek naar de bestuurscultuur ‘waar zij toe oproepen’. ‘Hiermee akkoord gaan betekent dat wij accepteren dat GroenLinks onze gezamenlijke democratische raadsarena gebruikt als een plaats om volksgerichten te houden.’ En even verderop gaat ze nog verder: ‘De geschiedenis leert ons dat het structureel demoniseren uitsluiten en ontmenselijken van mensen en groepen gevaarlijk is en zelfs dodelijk kan zijn. Dit moeten wij met elkaar niet willen.’ Volgens Werger lijkt GroenLinks structureel te vergeten dat zij zelf onderdeel uitmaakt van de bestuurscultuur en er mede verantwoordelijk voor is. ‘Ik durf zelfs de stelling aan dat GroenLinks één van de grootste veroorzakers van de verziekte bestuurscultuur is die al jaren in Zutphen heerst.’

Goede voorbeeld geven

Het blijven toestaan en faciliteren van dit gedrag en deze situatie betekent volgens Werger dat ‘ieder van ons medeverantwoordelijk is voor de verziekte bestuurscultuur’. ‘Het proberen te elimineren van mensen uit de Zutphense politiek is niet de oplossing om de diepgewortelde verziekte bestuurscultuur te veranderen.’ Het is volgens Werger ‘van groot belang’ dat wij met elkaar verantwoordelijkheid nemen ‘en niet langer anderen de schuld geven van zaken waar we zelf een rol in hebben gespeeld en verantwoordelijk voor waren’. ‘Het is aan ons om het goede voorbeeld te geven door de debatten op inhoud te voeren aan de hand van raadsstukken die feitelijk en correct onderbouwd zijn. Laten we ophouden met op de persoon spelen en elkaar beschadigen.’ Dat haar brief ook als zodanig kan worden gezien, realiseert ze zich dus. ‘Toch vind ik het noodzakelijk om deze brief te schrijven omdat nog langer zwijgen het probleem laat voorbestaan.’ Werger beseft dat ze vast dingen gezegd of gedaan heeft ‘waarmee ik anderen onbewust heb gekwetst'. ‘Wanneer dat zo is, bied ik daarvoor mijn oprechte excuses aan.’

GL: ver van door ons ervaren realiteit

In een reactie op de brief laat de GroenLinks-fractie via haar woordvoerder weten dat de verwijten in de brief ‘behoorlijk persoonlijk van aard’ zijn. ‘Het is zeker niet in het belang van Zutphen om naar Binnenlands Bestuur inhoudelijk te reageren op die brief.’ Volgens de woordvoerder staat het beweerde in de brief ‘ver van de door ons ervaren realiteit in de raad’. Specifiek ingaan op verwijten of beschuldigingen, vindt de fractie ‘te ver’ gaan. De GroenLinks-fractie schrijft de brief aan Werger persoonlijk toe. Of de VVD-fractie de brief onderschrijft, weet de woordvoerder niet. ‘Die hebben we er nog niet over gesproken.’ Ook vertelt de woordvoerder dat op de heidag van afgelopen zaterdag niet over de brief is gesproken noch over de bestuurscultuur. ‘Het was een sessie met de raad om te leren en ons verder te ontwikkelen, al komen omgang en cultuur daarbij natuurlijk altijd ter sprake.’

Motie over bestuurscultuur

De motie over de bestuurscultuur staat aanstaande maandag op de Zutphense raadsagenda. ‘Die is voor ons belangrijk.’ Vorig jaar is unaniem de motie aangenomen om de stukken over het ‘Kerkpad’ openbaar te maken. ‘Dat is nu gebeurd. Op basis van die stukken hebben we de motie geschreven.’ In de brief van Laura Werger wordt overigens ook gerefereerd aan uitspraken van GroenLinks-raadslid Herman Krans over dat dossier tijdens een raadsbijeenkomst in september 2022. ‘GroenLinks, en dus ook ik, vindt het verdrietig dat onze controlerende taak nu ook wordt uitgevoerd door een raadslid, mijn buurvrouw, die als wethouder de raad bewust op het verkeerde been gezet heeft. GroenLinks doelt natuurlijk op de kosten van de omlegging van het Kerkpad. Ik hoop van harte dat Laura Werger hierover nog een keer verantwoording aflegt want dan kunnen we tenminste verder.’

Geen discussie over bestuurscultuur

In een telefonische reactie op woensdag zegt waarnemend burgemeester Wimar Jaeger de motie van GroenLinks niet op te vatten als een oproep tot een discussie over de bestuurscultuur, maar als een oproep om ‘op een goede manier en tijdig de gemeenteraad informeren en daar de ruimte voor te scheppen’. Jaeger heeft als opdracht van de cdk meegekregen uit te zoeken wat er nou bestuurlijk is gebeurd in 2022 en hoe dat voortaan is te voorkomen. ‘Dat is iets anders dan dat we maandag in de raadsvergadering bespreken. De kwestie rond het Kerkpad loopt al heel lang, dat is een enorme toestand geweest. Alle stukken zijn onlangs openbaar gemaakt. GroenLinks wijst erop dat ik verantwoordelijk ben voor de  afhandeling van dat dossier. Hiervoor is de raad daar niet altijd goed over geïnformeerd en dat moet ik beter doen. Zo vat ik hem op.’

Gesprek met Werger

Over de aantijging van Werger dat er sprake is van ‘pestgedrag’ wil hij haar donderdag nader spreken. ‘Het kan natuurlijk altijd zijn dat mensen in een grote groep minder goed met elkaar kunnen opschieten.’ Dat ook jonge raadsleden zich ‘onveilig’ zouden voelen, moeten we hen zelf maar vragen. ‘Ik ervaar dat zelf niet zo.’ Momenteel, halverwege de raadsperiode, vinden er gesprekken plaats met raadsleden over onder meer het functioneren van de raad. ‘Ik heb nu de helft van de raadsleden gesproken en de signalen van mevrouw Werger ben ik daarin niet tegengekomen.’