Van politiek groentje tot Beste Bestuurder

Esmah Lahlah won als partij-onafhankelijke wethouder de verkiezing Beste Bestuurder van 2021. Ze ziet het als een prijs voor het collectief in Tilburg. Esmah Lahlah wordt gebeld. Of ze er bezwaar tegen heeft als de Tilburgse coalitie-onderhandelaars haar cv onder ogen krijgen. ‘Ik wist dat ze een partij-onafhankelijke wethouder met oog voor het sociaal domein zochten, maar ik had niet aan mijzelf gedacht. Een partij-onafhankelijke wethouder, het zei mij niets, maar ik vond het wel interessant. Stuur dat cv maar door. Tilburg was mijn stad geworden en het is de stad waar mijn kinderen zijn geboren en getogen’, zegt Lahlah.

Empathisch

Een paar weken later neemt ze politiek verlof bij de Tilburg University en op 18 juni 2018 is Esmah Lahlah de onafhankelijke wethouder in het college van D66, GroenLinks, VVD en CDA. Een wethouder zonder politieke ervaring, dat wel. ‘Ik was nog nooit bij een raadsvergadering geweest.’ Minder dan vier jaar later staat de hoofdredacteur van Binnenlands Bestuur met een loodzware bronzen bokaal op de stoep. Lahlah (42) is met stomheid geslagen als hij vertelt dat zíj is verkozen tot Beste Lokale Bestuurder van 2021. ‘Ik was al stil van de nominatie. Dat was zo eervol. Maar om dan te horen dat je de verkiezing hebt gewonnen!’

Lahlah maakte in korte tijd veel indruk op haar medebestuurders. Niet alleen in Brabant, maar ook daarbuiten. Ze heeft de afgelopen jaren al behoorlijk wat gemeentedelegaties over de vloer gehad in Tilburg. Lahlahs collega’s noemen haar een ‘betrokken, effectieve en empathische bestuurder’, onder wier aanvoering ‘Tilburg stevig heeft ingezet op preventief en snel handelen om inwoners uit de schulden te halen en hun bestaanszekerheid te garanderen.’

Zachte landing

Terugkomend op die politieke onervarenheid: was het een voordeel of een nadeel dat ze een groentje was? Wethouder Lahlah: ‘Het voordeel was dat ik mij heb kunnen verwonderen. Die ruimte kreeg ik van het college en van de raad. Waarom doen we dit zo? In het begin rolde ik af en toe wel met mijn ogen, hoor. In de raad ook. “Je hebt die vraag al gesteld en ik heb hem toch al beantwoord, waarom stel je hem dan weer?” De raad gunde mij de tijd om de inhoud en het proces onder de knie te krijgen en gunde mij dat ik die vragen stelde. Als ik die zachte landing niet had gekregen, dan had ik hier vandaag wellicht niet gezeten. In die zin is de Beste Bestuurder van 2021 echt een prijs voor het collectief in Tilburg. Vergeet niet dat de raad unaniem in 2019 de kadernota ‘Tilburg investeert in perspectief’ over arbeidsparticipatie steunde. Daarmee sloegen we met z’n allen een nieuwe koers in.’

Politiek spel

Het idee dat de politiek een spel is met zijn eigen spelregels, is voor wetenschapper Esmah Lahlah in wezen onverteerbaar. ‘Maar door de jaren heen leer je wel hoe het werkt. O, dus zó lopen de hazen? Terwijl ik, heel naïef misschien, dualistisch dacht. Het duurde even voordat het kwartje viel. Maar achter dat ‘spel’, zitten in de raad wel betrokken leden die willen bijdragen aan een beter Tilburg.’

Helmond

Ze groeide op in de Helmondse Leonardusbuurt, een sociaal-economische achterstandswijk. Even verderop stond het ouderlijk huis van Mohammed Chahim, lid van het Europese Parlement. Lang niet alle ‘Marokkaanse mennekes’ komen ongeschonden uit de Leonardusbuurt. Chahim en Lahlah is dat wel gelukt. Waarom? Esmah Lahlah: ‘Omdat de juiste mensen je op de juiste momenten bijstaan. En omdat je geluk hebt. Ik had het geluk dat mijn ouders allebei niet hadden doorgestudeerd, maar dat wel graag hadden gewild. Zij hamerden erop dat onderwijs emancipeerde en tot financiële onafhankelijkheid leidde. De mensen voor wie ik als wethouder werk, hebben net zoals jij en ik hun talenten en hun kwetsbaarheden, maar ze maken dingen mee en hebben soms niet het geluk dat ze de juiste mensen om zich heen hebben. Het is echt niet alleen een prestatie van jezelf. Ik had het heel vervelend rond mijn scheiding, maar ik had het geluk dat mensen mij bijstonden en mij de tijd gaven. Het had zomaar anders kunnen lopen.’

Lees het volledige interview in Binnenlands Bestuur nr. 3 van deze week.