Three strikes and you’re out in Amsterdam

Kroegen in Amsterdam moeten sluiten als ze drie keer een overtreding hebben begaan. Dat staat in de nieuwe handhavingsstrategie van de gemeente die op 1 september ingaat. Kroegbazen zijn 'not amused'.

Minder regels, beter handhaven
De nieuwe handhavingsstrategie heeft als motto: minder regels, beter handhaven. In de praktijk betekent dit meer controles voor de enkele tientallen overtredende horecaondernemers en minder controles bij goed ondernemerschap, dus voor de overgrote meerderheid. Zij hoeven minder vaak vergunningen aan te vragen en dat scheelt papierwerk. De waarschuwing vooraf verdwijnt. ‘Het stappenplan was te lang. Soms waren wel zeven waarschuwingen nodig voordat werd opgetreden’, legt woordvoerder Iris Reshef uit. Als kroegen toch overlast veroorzaken, treedt de gemeente snel en duidelijk op: three strikes and you’re out. Oftewel, drie overtredingen en de zaak moet sluiten of het terras wordt in beslag genomen.

Stappenplan
Het nieuwe stappenplan heeft drie categorieën: standaardovertredingen, ernstige overtredingen en zeer ernstige overtredingen. De zwaarte van de bestuurlijke maatregel is afgestemd op het type overtreding. Bij een standaardovertreding, zoals uitwaaiering van het terras, is de eerste stap een last onder dwangsom, dan een dwangsom van 2500 tot 5000 euro en bij de derde overtreding wordt de vergunning ingetrokken. Bij ernstige overtredingen, zoals overtreding van de sluitingstijden, moet de zaak of het terras eerst een week lang een uur eerder dicht. Bij stap twee moet de zaak een week sluiten en bij de derde overtreding binnen een jaar voorgoed. Bij een zeer ernstige overtreding, zoals het laten werken van een minderjarige, wordt de vergunning direct ingetrokken voor onbepaalde tijd en volgt sluiting van de zaak.

Afspraken bewoners en horeca
Er zal niet meer worden gecontroleerd, maar wel effectiever en meer signaal gestuurd, vertelt Reshef. ‘Controles gebeuren door het stadsdeel en bij veiligheidsproblemen door de politie.’ De gemeente wil dat de verminderde regeldruk en de duidelijke handhavingsstrategie ertoe leiden dat bewoners en horecaondernemers eerder samen afspraken maken om overlast tegen te gaan. ‘Er lopen nu verschillende overleggen bij uitgaanspleinen, met wisselend succes. Als het niet werkt, gaan we handhaven.’ Maatwerk blijft in bijzondere gevallen ook mogelijk en de burgemeester kan bij ernstige strafbare feiten, zoals schietpartijen of gevonden drugs de zaak ook meteen sluiten.

Zorgen
Verschillende horecaondernemers maken zich zorgen over de nieuw strategie. Sommige menen dat drie klachten van een lastige buurtbewoner je zaak al de kop kan kosten. Reshef: ‘Nee, het kan natuurlijk niet zo zijn dat we een zaak sluiten na twee boze telefoontjes. Voordat we handhaven verifiëren we klachten uiteraard. We maken een dossier van wat er al is gebeurd en kijken dan ook of sprake is van notoire klagers.’ Om een overtreding vast te stellen doet het stadsdeel een check ter plaatse, vertelt Reshef. ‘Als er bijvoorbeeld klachten komen dat een bepaald terras op vrijdag na 5 uur enorm voor overlast zorgt, zullen we op die dag en op dat tijdstip controleren.’

Vertrutting
Sommige kroegbazen vinden de nieuwe regels een volgend bewijs van de 'vertrutting' van de stad. Reshef spreekt dat tegen. ‘Met deze nieuwe regels maken we het voor het overgrote deel van de horecaondernemers juist een stuk makkelijker. Zij krijgen minder controles en langere vergunningen. Ook is staand drinken op terrassen niet langer verboden en worden de lasten voor de Bibob-toets teruggebracht. Deze aanpak gaat juist heel erg uit van vertrouwen.’

Pittige strategie
Koninklijke Horeca Nederland (KHN) noemt de nieuwe manier van handhaven van de gemeente een pittige strategie. 'Het handhaven van regels en sanctiebeleid moet altijd gebaseerd zijn op basis van redelijkheid en proportionaliteit. Horecaondernemers kunnen door de "three-strikes-out"-strategie zeer zwaar worden gestraft. De praktijk zal moeten uitwijzen of deze strategie de horecabranche ondersteunt en de notoire overtreders echt aanpakt.' Van het laatste is KHN groot voorstander. 'Elke ondernemer heeft baat bij een gezonde, veilige en eerlijke markt. Door notoire overtreders aan te pakken ontstaat een gezonde sector met een goed imago, waar Amsterdam trots op kan zijn.'

Definitie van overlast
De nieuwe strategie van de gemeente is een uitvloeisel van een proef om een definitie van overlast te maken door geluidsoverlast objectief te meten op enkele uitgaanspleinen in het centrum en in stadsdeel Zuid. In Binnenlands Bestuur (17 augustus) staat meer over de nieuwe meetmethode. De gemeente Oss doet hier al drie jaar een proef mee. Grootste ergernis in Oss zijn scooters en gelal en geschreeuw op straat.