Hoe stoom je ambtenaren klaar voor de 21st century?

Door fusies, decentralisering, digitalisering en participerende burgers is de rol van gemeentes de afgelopen jaren compleet veranderd. Die evolutie gaat gepaard met extra taken en verantwoordelijkheden, waardoor ambtenaren hun vaardigheden voortdurend moeten bijwerken. Maar welke 21st-century skills zijn er nodig in de gemeente van de toekomst? En hoe zorg je ervoor dat je medewerkers deze skills ook daadwerkelijk leren?

De 21st-century skills voor gemeentes

In een snel veranderende maatschappij krijgen ambtenaren aan de lopende band nieuwe rollen en takenpakketten, die allemaal specifieke vaardigheden eisen. Per medewerker is er echter steeds minder tijd beschikbaar voor persoonlijke ontwikkeling. Het is dus nodig om een kritische blik te werpen op welke vaardigheden de aandacht zouden moeten krijgen.

 

1. Data mindedness
   In de toekomst zullen ambtenaren geen gegevens meer handmatig invoeren, maar zich bezighouden met de interpretatie en verwerking van die data. Analytische vaardigheden zullen daarom steeds belangrijker worden op de werkvloer.
2. Digitale skills
   Vier op de vijf ambtenaren vinden dat ze over voldoende digitale vaardigheden beschikken, aldus gemeente.nu. Daarbij ligt er jammer genoeg (nog) te weinig nadruk op de strategische digitale skills, zoals een efficiënte digitale samenwerking en een mindset gericht op de ontwikkeling van digitale mogelijkheden. Zonde, want er zijn veel mogelijkheden om publieke dienstverlening beter uit te voeren en nieuwe, innovatieve oplossingen te gebruiken.
3. Creatief experimenteren
   De ruimte om te experimenteren is er: vacatures voor ambtenaren vermelden steeds vaker termen als "innovatief" en "creatief". Als ambtenaren eenmaal die ruimte krijgen, ontstaan er mooie initiatieven. Kijk bijvoorbeeld naar de experimenten die plaatsvinden in het sociale domein, bijvoorbeeld door het kwijtschelden van schulden van jongeren in Amsterdam.
4. Onderhandelen
   Ambtenaren zitten vaak aan tafel met een waaier aan verschillende partners. Daarbij spelen ze niet zelden een nieuwe rol: die van regisseur - bijvoorbeeld door de verwachtingen af te stemmen tussen de gemeente en externe partijen.
5. Flexibiliteit
   Als ambtenaar is het niet voldoende om strak vast te houden aan beleidslijnen en afspraken. Juist door in stapjes (incrementeel) aan de oplossing van een probleem te werken boek je succes. Dat vereist een flexibele houding.
6. Persoonlijk leiderschap
   Minder management en mondigere burgers: als ambtenaar moet je omgaan met verandering, maar vooral ook persoonlijk leiderschap tonen. Dat kan alleen als je ambtenaren de ruimte geeft om hun werk op hun eigen manier in te richten.

En nu: aan de slag!

Hoe zorg je ervoor dat je medewerkers deze skills ook daadwerkelijk leren? Welke stappen moet je zetten om tot een volledig trainingsprogramma te komen, inclusief bijpassende leerlijnen? Wij zetten de belangrijkste stappen op een rij.

 

• Begin bij de basis: wat heb je nodig?
  Bepaal vooraf welke doelen je wilt bereiken. Daarvoor breng je de doelgroep in kaart, bijvoorbeeld op basis van hun afdeling, leeftijd of jaren werkervaring. Vervolgens stel je vast wat de leerdoelen zijn. Je kunt doelen formuleren op organisatie-, functie-, afdelings- en individueel niveau. Zet deze op een rij en je hebt een uitstekend startpunt.
• Bepaal welke leervorm je wilt gebruiken, afhankelijk van het onderwerp
  Het aanleren van nieuwe vaardigheden doe je met een mix van verschillende leervormen. Veelgebruikte leervormen zijn online, klassikaal, microlearnings en blended learning. Welke vorm je kiest hangt af van het onderwerp.
• Haal alles uit de kast qua werkvormen
  Niks zo saai en demotiverend als een reeks aan klassikale, eendimensionale trainingen. Zorg dat je leren leuk maakt en maak gebruik van trainingsacteurs, video's en online tutorials.
• Hou zelf de regie in het aanbod
  Heb je eenmaal het leeraanbod bepaald qua vorm en inhoud? Dan kun je aan de slag met het samenstellen van leerlijnen voor medewerkers. Studytube heeft een online trainingsbibliotheek opgebouwd vol microlearnings en gespecialiseerde leerlijnen voor gemeentes: een uitstekende basis voor een gemeentespecifiek programma.

 

Whitepaper: in vier stappen naar 21st century skills

Ontdek de meest urgente thema’s voor ambtenaren. Inclusief fictieve casus: hoe train je overheidsparticipatie?

Download whitepaper