VNG aan zet bij cao’s sociale werkvoorziening
Minister Schouten stelt dat de rijksoverheid ‘geen partij’ is bij de cao-onderhandelingen.
Minister Carola Schouten (Armoedebeleid en Participatie) zegt dat de VNG als werkgever zelf verantwoordelijk is voor de kosten van de cao’s van werknemers in de sociale werkvoorziening. Dat schrijft ze in haar reactie op Kamervragen. Woensdag riepen de leden van de VNG hun bestuur op om bij het kabinet te pleiten voor een aanpassing van de cao-regelingen. De gemeentekoepel wil dat werknemers in de sociale werkvoorziening net als gemeenteambtenaren worden gecompenseerd voor de hoge inflatie.
Duizenden werknemers met een arbeidsbeperking protesteerden begin juni in Utrecht. De demonstranten eisen een loonsverhoging van ruim 10 procent en een verhoging van de reiskostenvergoeding van 10 naar 21 eurocent per kilometer. Vakbonden FNV en CNV willen dat de VNG als werkgever het salaris met terugwerkende kracht vanaf begin dit jaar verhoogt. Die houdt echter vol dat het rijk daarvoor geld moet toezeggen.
Gemeenteambtenaren wel cao
Daar namen de bonden geen genoegen mee. ‘Gemeenteambtenaren hebben van diezelfde VNG wel een welverdiende goede nieuwe cao gekregen, zonder dat hiervoor financiële dekking uit Den Haag was’, benadrukken zij. Om aandacht te vragen voor de ruim 90.000 werknemers in de sociale werkvoorziening hielden de bonden dinsdag tijdens het VNG Jaarcongres nog een kleine demonstratie.
Friese motie
De stakers kregen bijval van achttien Friese gemeenten. Werknemers in de sociale werkvoorziening hebben, omdat zij onder andere cao-regelingen vallen, niet meegeprofiteerd van de loonsverhoging die ambtenaren hebben gekregen. Hierdoor is een oneerlijke situatie ontstaan, zo stelden de gemeenten in hun motie. ‘Het niet is uit te leggen dat werknemers ‘zij-aan-zij’ op de werkvloer staan, hetzelfde werk doen, en er tegelijkertijd een fors verschil in beloning is.’ Hun gezamenlijke motie voor betere werkomstandigheden werd woensdag tijdens het VNG Jaarcongres per acclamatie aangenomen.
Rijkssubsidies
Ook het VNG-bestuur steunde dit voorstel. ‘Gemeenten zijn niet alleen werkgever voor ambtenaren, maar ook voor die mensen met een arbeidsbeperking die onder de cao SW of cao ‘Aan de slag’ vallen. Onderscheid in beloning is denkbaar, maar het verschil dat nu is ontstaan is te groot’, schreef de VNG-top in haar preadvies over de motie. Omdat gemeenten voor de uitvoering van de sociale werkvoorziening afhankelijk zijn van rijkssubsidies, richt het VNG-bestuur haar pijlen op Den Haag: het kabinet moet met extra geld over de brug komen.
FNV klaagt bij mensenrechteninstituut over discriminatie gemeenten
FNV beticht Nederlandse gemeenten van discriminatie en stapt naar het College voor de Rechten van de Mens. Werknemers van gemeenten kregen in hun nieuwe cao namelijk een loonsverhoging en compensatie voor de hoge inflatie, maar mensen in dienst van sociale werkbedrijven niet. Het mensenrechteninstituut moet nu onderzoeken of Nederlandse gemeenten, die verantwoordelijk zijn voor de sociale werkvoorziening, daar inderdaad meer discrimineren.
‘Deze mensen verdienen slechts rond het minimumloon en de dagelijkse boodschappen kunnen ze nauwelijks nog betalen’, verklaart FNV-bestuurder Peter Wiechmann. ‘Er is simpelweg sprake van discriminatie.’
Werknemers van sociale werkbedrijven voeren al maanden actie voor een betere cao. Ze voelen de hoge inflatie in hun portemonnee, maar volgens FNV doet het ook ‘pijn’ dat ze het gevoel hebben als tweederangs burgers te worden weggezet.
Rijksoverheid ‘geen partij’
Maar het inwilligen van de eisen van de vakbonden is niet aan het rijk, maar aan de werkgeversorganisaties, zegt Schouten. Voor de cao SW is dit de VNG en voor de cao ‘Aan de slag’ zijn dit de VNG en Cedris, de brancheorganisatie voor sociale werkgelegenheid en arbeidsintegratie. De minister heeft oog ‘voor de zorgen en belangen van werknemers in de sociale werkvoorziening’, maar stelt dat de rijksoverheid ‘geen partij’ is in de cao’s. Het is volgens haar aan gemeenten hoe om te gaan met de verschillen tussen werknemers die vallen onder de cao’s van werknemers in de sociale werkvoorziening enerzijds, en die onder de cao Gemeenten anderzijds.
Eigen rekening
Ook zijn de VNG en Cedris zelf verantwoordelijk voor de kosten van de cao’s. Via het Gemeentefonds biedt het rijk financiering voor de uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw). ‘De middelen in het Gemeentefonds zijn vrij besteedbaar en gemeenten besluiten zelf hoeveel middelen zij vrijmaken om cao’s af te sluiten’, verklaart Schouten. Ze zegt bij de financiering wel rekening te houden met stijgende loonkosten. Ook belooft de minister in gesprek te blijven met de betrokken partijen.
Het zal iedereen duidelijk zijn dat de omvang van het Gemeentefonds op deze wijze snel afdaalt naar de kelder. Dat zal toch niet de bedoeling zijn?