Datagedreven werken in het sociaal domein in Papendrecht

De Gemeente Papendrecht wilde meer datagedreven werken in het sociaal domein, waar beleid vaak op beperkte data werd gebaseerd. Hoewel er veel data beschikbaar waren, ontbraken de vaardigheden om deze effectief in te zetten. Het hoofddoel was het versterken van de datagedreven mindset binnen het beleidsteam, zodat beleidskeuzes beter onderbouwd en onderling afgestemd zouden worden. 
Van Dam Datapartners zette wekelijks een data-adviseur in, die zowel begeleiding in het datagedreven werken bood, trainingen gaf, diende als vraagbaak voor collega’s en grotere analyses zelfstandig oppakte. Het beleidsteam van Papendrecht is aanzienlijk gegroeid in datagedreven denken en werken. Dit leidde niet alleen tot meer onderbouwde beleidskeuzes, maar resulteerde ook in een vaste formatieplek voor een data-adviseur binnen het team.

Samen de kloof dichten

Gemeente Papendrecht stond voor een uitdaging die veel maatschappelijke organisaties herkennen: enorme hoeveelheden data, maar onvoldoende kennis en middelen om deze effectief in te zetten. Beleidskeuzes werden hierdoor vaak gemaakt zonder solide datagedreven onderbouwing, wat de impact en effectiviteit van het beleid beperkte. Papendrecht wilde deze kloof dichten en besloot datagedrevenwerken stevig te verankeren binnen het sociaal domein. Door een samenwerking aan te gaan met Van Dam Datapartners, kon de gemeente bouwen aan een beleidsteam met de juiste kennis, tools en een praktische aanpak om data structureel en impactvol in te zetten.

Meer met data

Papendrecht zag in dat de aanwezige data onvoldoende benut werd, mede doordat er weinig capaciteit en kennis was om de inzichten effectief te gebruiken. Door zowel kennis als tools beschikbaar te stellen, zouden beleidsmedewerkers uiteindelijk zelfstandig eenvoudige analyses kunnen uitvoeren en gefundeerdere beslissingen kunnen nemen. De data-adviseur van Van Dam Datapartners nam een unieke hybride rol op zich: enerzijds coach voor beleidsmedewerkers en anderzijds specialist die complexe analyses uitvoerde.

Het traject bestond onder andere uit:

• Trainingen in datagedreven werken
  Zowel basisvaardigheden zoals het werken met Excel als het gebruik van open databronnen werden getraind, waardoor beleidsmedewerkers leerden hun eigen datavragen te beantwoorden.
• Implementatie en gebruik van dashboards 
  Collega’s werden meegenomen in bestaande datadashboards, wat zorgde voor inzicht in patronen en trends binnen het sociaal domein.
• Uitbreiden van databeschikbaarheid 
  Naast interne data werden ook databronnen van externe partners in het proces geïntegreerd, waardoor beleidskeuzes nog beter afgestemd konden worden op de realiteit.

De investering in een datagedreven beleidsteam heeft meetbare resultaten opgeleverd:

• Kwalitatieve impact
  Beleidskeuzes worden nu meer onderbouwd met data, wat zorgt voor beslissingen die op realistische inzichten zijn gebaseerd in plaats van op aannames. De groeiende datagedreven mindset binnen het team heeft er ook toe geleid dat datagedreven werken structureel op de kaart is gezet binnen de gemeente.
• Kwantitatieve resultaten 
  - Eén overzicht opgeleverd met alle bekende bronnen en data-indicatoren voor het sociaaldomein.
  - Veertien beleidsmedewerkers in het sociaal domein getraind in het werken met datadashboards.
  - Training voor een externe partner, gericht op het gezamenlijk gebruik van datadashboards.

Toekomstvisie en borging

De toevoeging van een vaste data-adviseur onderstreept de meerwaarde die Papendrecht ervaart in het datagedreven werken. Door deze positie te verankeren, kan de gemeente een duurzame impact realiseren en blijft de kennisopbouw gewaarborgd.

Nieuwe aandachtspunten

Het succes bracht ook enkele nieuwe aandachtspunten aan het licht. Er bleek bijvoorbeeld dat duidelijke taak- en rolverdeling essentieel is, zodat de data-adviseur niet alles op zich neemt. Door afspraken te maken over wie waar verantwoordelijk voor is en wat er van elkaar verwacht kan worden, kan het team datagedreven blijven werken zonder te sterk afhankelijk te worden van één persoon.
Daarnaast is er nog behoefte aan een bredere visie op de lange termijn voor datagedreven werken binnen de organisatie. Deze visie zal helpen om richting te geven en de toegevoegde waarde van data op alle niveaus te verankeren.

Stevige verankering

Het project met Van Dam Datapartners heeft Gemeente Papendrecht geholpen om het datagedreven werken stevig te verankeren binnen het sociaal domein. Door een combinatie van training, ondersteuning, en het inzetten van een ervaren data-adviseur, kon de gemeente de kwaliteit van beleidskeuzes verhogen en een solide fundament leggen voor toekomstig datagedreven beleid.