‘Gemeenten, stop met vijandig straatmeubilair’

Gemeenten moeten stoppen met ‘vijandig straatmeubilair’. Denk aan bankjes waar daklozen door bijvoorbeeld leuningen niet op kunnen slapen. Dat vindt Esmé Wiegman, directeur van Valente, de branchevereniging van organisaties die dak- en thuislozen bijstaan.

Dat vertelde ze in het radioprogramma Villa VdB. Volgens Wiegman zijn verschillende gemeenten actief bezig met het verwijderen van bankjes, of plaatsen van bepaalde bankjes die vooral niet uitnodigend zijn om op te liggen. ‘Je hebt zelfs architecten die dit geweldig kunnen doen, met heel mooie aangepaste ontwerpen om dat tegen te gaan’, zegt ze.

Op- en wegjagen

Omdat straatmeubilair van ons allemaal is, moeten lokale overheden wat de directeur betreft ‘heel inclusief’ omgaan met het plaatsen van die bankjes. En niet via allerlei ‘slinkse wegen’ mensen uitsluiten. Wiegman ziet dat dit beleid soms onderdeel is van het op- en wegjagen van mensen. Daarmee doen gemeenten aan ‘symptoombestrijding’. ‘Terwijl je eigenlijk moet afvragen: wat maakt dat deze mensen gebruikmaken van deze bankjes? En dat ook zelfs langdurig doen? In veel gevallen is dat vanwege gebrek aan een huis en een eigen bank om op te zitten.’

Straatbeeld

Enkele gemeenten geven al het goede voorbeeld. Zo besloot de Utrechtse gemeenteraad onlangs om geen straatmeubilair te plaatsen dat erop gericht is het leven van daklozen te belemmeren. Na de aangenomen motie van Student en Starter en de PvdA is in het Handboek Openbare Ruimte opgenomen dat deze ‘vijandige architectuur’ niet in het Utrechtse straatbeeld past. Eerder dit jaar deed de Leidse gemeenteraad ‘vijandige bankjes’ in de ban.

Betaalbare woningen

Het verwijderen of aanpassen is een eerste stap, maar Wiegman benadrukt dat de échte oplossing vanzelfsprekend ligt in het realiseren van meer betaalbare woningen. Mocht er toch sprake zijn van een gebrek aan huisvesting, dan is er maatschappelijke opvang en begeleiding.

Bizarre bankjes

Momenteel is Valente in gesprek met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Maar los daarvan juicht Wiegman gemeenten toe om zelf na te gaan wat nodig is, in plaats van dak- en thuislozen ‘opjagen’ of met behulp van ‘bizarre bankjes uit het straatbeeld proberen te krijgen’.