Bonden: eindbod in cao jeugdzorg onvoldoende

Het eindbod van Jeugdzorg Nederland doet geen recht aan de koopkrachtval waar jeugdzorgmedewerkers mee kampen. Dat vinden vakbonden FNV, CNV en FBZ, die met de brancheorganisatie onderhandelen over een nieuwe cao voor deze beroepsgroep. De vakverenigingen vrezen dat medewerkers hierdoor overstappen naar een andere sector.

Er zit veel licht tussen de eis van de bonden en het eindbod van de werkgevers. De pijn zit voornamelijk in de compensatie van de inflatie over 2023. In de huidige cao hebben medewerkers alleen op 1 januari een loonsverhoging van 3 procent gekregen. Vanwege de gestegen prijzen betekent dit ‘een enorm koopkrachtverlies’, stellen de bonden. Dat moet volgens hen gecompenseerd worden met extra loon.

Automatische prijscompensatie

Voor 2024 zetten de vakbonden hoger in. De werknemersverenigingen willen een loonsverhoging van minimaal 10 procent voor alle medewerkers. Dat is inclusief de inflatiecorrectie voor 2023. Jeugdzorg Nederland wil echter niet verder gaan dan 6,7 procent. Over 2025 zijn de werkgevers bereid 3,5 procent meer te betalen. Daarnaast willen ze vanaf april een automatische prijscompensatie (APC) invoeren, met een plafond van 2 procent en een einddatum. De bonden mikken op 5 procent en stemmen alleen in met deze APC als er een goed werkdrukakkoord ligt.

Minimumuurloon en reiskosten

Over een aantal punten zijn beide partijen het wél eens. Zowel de bonden als de branchevereniging zijn voor het afschaffen van de laagste schalen en een minimumuurloon. Er is overeenstemming dat dit naar 15 euro kan. Ook de reiskosten voor woonwerk-verkeer kunnen naar 23 eurocent per kilometer.

Naar de uitgang jagen

Maar dat is nog niet voldoende, vindt Maaike van der Aar, bestuurder van FNV Jeugdzorg. Zij vreest een uittocht van jeugdzorgmedewerkers. ‘Door nu ten koste van de medewerkers de hand op de knip te houden is een kapitale fout, omdat je daarmee de laatste jeugdzorgmedewerkers die de sector trouw zijn gebleven, naar de uitgang jaagt’, zegt ze. De jeugdzorg is volgens haar juist door deze mensen overeind gebleven. ‘Als dank moeten zij inleveren. Dan loop je dus het risico dat mensen liever iets anders gaan doen.’

Spagaat

Ronnie van Diemen, voorzitter van Jeugdzorg Nederland, meent dat de sector in een ingewikkelde spagaat zit. Zij ziet de lonen in de cao’s van andere zorgbranches fors stijgen, zo’n 10 tot 15 procent. ‘Het merendeel van de jeugdzorgorganisaties kan die loonstijging echter niet betalen’, zegt Van Diemen. De voorzitter refereert aan een recent onderzoek van advies- en accountancyfirma EY. Hieruit blijkt dat wanneer gemeenten de loonstijging in de jeugdzorg niet volledig compenseren veel meer instellingen failliet dreigen te gaan.

Tarieven gemeenten

Desalniettemin verdienen de werknemers wat haar betreft ‘een goede cao’ en een ‘fatsoenlijk loonbod’. Dat vraagt ook om een andere houding van gemeenten. Van Diemen roept hen op het uiteindelijke onderhandelingsresultaat door te vertalen in de tarieven die zij aan jeugdzorgorganisaties betalen. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten heeft echter laten weten daar niks voor te voelen.  

Acties

De drie vakbonden gaan nu met het eindbod terug naar hun leden. Zij bepalen of ze akkoord gaan met dit loon-eindbod. Indien zij instemmen moet er volgens de werknemersorganisaties nog worden onderhandeld over de werkdruk, vitaliteit en veiligheid in de sector. Zo niet, dan beraden de bonden zich op acties. Onder de cao Jeugdzorg vallen ruim 30.000 jeugdzorgprofessionals.