Gemiddelde schuldenlast Utrechter gehalveerd

Utrechters die zich met schulden melden bij de gemeente worden sinds 2019 veel sneller geholpen. Dat meldt de gemeente Utrecht naar aanleiding van de eindrapportage Actieagenda Utrechters Schuldenvrij die de Utrechtse wethouder Linda Voortman (GroenLinks) vandaag presenteert. Ook is de schuldenlast waarmee mensen starten aan een schuldregeling meer dan gehalveerd.

Gehalveerd

Bij aanvang van een schuldregeling is de gemiddelde schuldenlast in vier jaar tijd meer dan gehalveerd: van 44.000 euro in 2019 naar 21.300 euro in 2022. De doorlooptijd tussen het eerste intakegesprek en de start van een schuldregeling is ook spectaculair gedaald. In 2020 duurde dat gemiddeld nog elf maanden, in 2022 was dat meer dan gehalveerd tot een kleine vijf maanden. Dit is een rechtstreeks gevolg van de grotere regierol van de trajectbegeleider in het proces, de inzet van praktisch ondersteuners en de uitvoering van de verkorte schuldsanering, aldus het rapport.

Samenwerking

Het aantal schuldenbewinden is in vijf jaar tijd met 30 procent gedaald en het aantal inwoners dat in een schuldregeling van de schulddienstverlening kwam is in vier jaar tijd meer dan verdubbeld. Ook wijst de gemeente erop dat de samenwerking in de uitvoeringsketen verder is verbeterd. Dat moet er de komende jaren voor zorgen dat meer Utrechters in de problemen zich sneller voor schuldhulp melden. Ook met de rechtbank, bewindvoerders, Armoedecoalitie, nutsbedrijven, zorgverzekeraars, deurwaarders en de gezondheidszorg zijn allerlei vormen van samenwerking tot stand gekomen.

Schaamte

Samen met lokale en landelijke partners heeft de gemeente ruim veertig nieuwe maatregelen ingezet. Daarmee liep de gemeente vaak landelijk voorop, zoals met het Huishoudboekje, de inzet van ervaringsdeskundigen, het rondkomengesprek en de verkorte schuldsanering. Volgens Voortman zorgen schulden voor enorm veel stress en zit er nog altijd veel schaamte voor de schulden ‘die mensen vaak als een molensteen met zich meedragen’. ‘Door sneller te handelen als iemand zich bij ons meldt, schaamte weg te nemen en beter samen te werken en maatwerk en coaching te bieden hebben we de afgelopen jaren flinke stappen kunnen zetten om onze Utrechters beter te helpen. Zo werken we samen aan een schulden(zorg)vrij Utrecht.’

Verloop

Voortman wijst er in haar raadsbrief eveneens op dat in de Utrechtse schuldenaanpak veel en verschillende professionals actief zijn en 'de arbeidsmarkt ook voor deze professionals zeer krap is’. ‘Helaas hebben we te maken met verloop onder het personeel en duurt het enige tijd om nieuwe medewerkers te werven en in te werken.’ Daardoor loopt de tijd tussen aanmelding en het eerste gesprek tijdelijk mogelijk op tot meer dan vier weken, ‘terwijl we streven naar hoogstens twee weken’. Voortman belooft de raad op de hoogte te houden van de ontwikkeling van de wachttijd.

Energiecrisis

De Actieagenda Utrechters Schuldenvrij is officieel afgelopen per 2023, maar de schuldenaanpak is nooit ‘af’, meldt Voortman. ‘De gemeente gaat onverminderd door met de schuldenaanpak.’ De focus ligt de komende tijd op het borgen van alle ontwikkelde acties. ‘We houden daarbij oog voor de actualiteit, zoals de koopkracht- en energiecrisis. Ook bekijken we hoe succesvolle maatregelen (landelijk) kunnen worden opgeschaald.’ De plannen komen in de nieuwe beleidsagenda Armoede, die in de loop van dit jaar wordt opgesteld.