Tip 58: Vraag gratis inkoopadvies

Als het goed is staan alle gemeenten aan de vooravond van de afronding van hun aanbestedingstrajecten. Gemeenten doen er verstandig aan om hun voorgenomen beslissingen met betrekking tot de in te kopen jeugdhulp voor een onafhankelijke second opinion voor te leggen aan hun BJZ. Daarmee maken ze gebruik van de jarenlang opgebouwde ervaringsdeskundigheid bij BJZ’s als inkoopadviseur van provincies/stadsregio’s. Een ervaringsdeskundigheid die mede is gebaseerd op de veldkennis van BJZ-professionals die dagelijks aan den lijve ervaren welke hulp werkt of niet werkt en die scherper dan wie ook op het netvlies hebben wanneer er behoefte is aan zorgaanbod dat nu onvoldoende geboden wordt. Omdat BJZ geen omzetbelang heeft als het gaat om de vraag welke zorgaanbod in de regio nodig is, kunnen gemeenten er op vertrouwen dat deze second opinion ook onafhankelijk is.

Uiteraard hebben BJZ’s wel een belang bij voldoende passend zorgaanbod in de regio. Zonder voldoende passend zorgaanbod kunnen gezinsmanagers/jeugdbeschermers hun verantwoordelijkheid voor de aan hen toevertrouwde kinderen in de knel immers niet waarmaken. Dan moeten ze te veel “leuren” met kwetsbare kinderen en dat gaat altijd ten koste van hun veiligheid. Gemeenten zouden zichzelf tekort doen wanneer ze niet op zijn minst de moeite nemen om zichzelf door de BJZ’s een kritische spiegel te laten voorhouden. Het staat gemeenten uiteraard vrij om zo’n inkoopadvies naast zich neer te leggen, maar het negeren van jarenlang opgebouwde ervaringsdeskundigheid is onverstandig.

Het belangrijkste risico dat gemeenten met behulp van zo’n second opinion in beeld krijgen is de in mijn waarneming grote kans dat gemeenten op het punt staan in hun gunningsbeslissingen onvoldoende aandacht te besteden aan voldoende zeer gespecialiseerde zorgtrajecten voor de meest complexe problematiek, zowel regionaal als bovenregionaal/landelijk. Als dat gebeurt dan raken de meest kwetsbare kinderen tussen wal en schip en zadelen de gemeenten zichzelf op met explosief stijgende kosten als gevolg van onnodige escalatie van problematiek.

Een ander belangrijk risico is dat gemeenten vergeten een budget te reserveren voor het mogelijk maken van familiegroepsplannen/Eigen Kracht Conferenties, waardoor ze niet aan hun wettelijke verplichting kunnen voldoen en waardoor kansen op het voorkomen van ondertoezichtstellingen, gedwongen uithuisplaatsingen en een onnodig beroep op dure jeugdzorg gemist worden.

Erik Gerritsen
Meer columns van Erik Gerritsen leest u hier. 

De eerste 55 tips staan in het boek “Hoe kun je als gemeente de transitie jeugdzorg overleven: 55 tips voor deskundig opdrachtgeverschap, voor slechts 12,50 euro te bestellen bij communicatie@jbra.nl.