‘Uitvoering en continuïteit voor innovatie’
De VNG heeft een tijdbalk gemaakt voor de transities in het sociaal domein, want gemeenten moeten en zullen 1 januari halen, aldus directievoorzitter Jantine Kriens.
‘First things first’, zegt VNG directievoorzitter Jantine Kriens.’Alle dromen en idealen over de transformatie van de zorg voor ouderen en jeugd horen erbij, maar nu geldt: per 1 januari moet de toegang georganiseerd en de continuïteit geregeld.’
Tijdbalk
De VNG heeft daarom een speciale tijdbalk gemaakt van zaken die gebeuren moeten voordat het 1 januari is. De tijdbalk is gepresenteerd op het jaarlijkse VNG-congres en kan een hulpmiddel zijn voor gemeenten. Wanneer moet de raad de verordening vaststellen, wanneer moeten contracten met instellingen gesloten, wanneer moet je de toegang voor inwoners geregeld hebben. De VNG heeft het in stukjes gehakt en in een handige tijdslijn gezet.
Ondersteuningsteams
Tegelijkertijd doet Kriens een appel aan de gemeenten: zorg dat het geregeld wordt. ‘En daarbij stellen we als VNG dat als je ook maar één vraag hebt, er een heleboel mensen staan die je kunnen helpen. Er zijn 80 Ondersteuningsteams Decentralisatie (OTD) klaar. Dus laat niets je in de weg staan, modder niet door als je het even niet weet. Het is nu echt met stoom en kokend water: toegang, helderheid en continuïteit.’
Na 1 januari nog veel tijd
Kriens waarschuwt ervoor te blijven hangen in procedures of in de drang naar innovatie. ‘Denk niet dat je nu tot aan de komma moet hebben bedacht hoe je met die transformatie aan de slag gaat. Waar je kunt, moet je innoveren, maar het is in deze fase niet het belangrijkste. Het beeld was “we gaan het per 1 januari allemaal anders doen” maar dat is natuurlijk niet per se zo. Na 1 januari is er nog een heleboel tijd om met het zorgveld, de burgers en de gemeenteraad te bekijken hoe je in de komende periode tot vernieuwingen gaat komen.’
Algemeenheden
Er zitten veel verschillen tussen gemeenten in het tempo waarin ze bezig zijn en in de problemen waar ze tegenaan lopen. De tijd van algemeenheden als ‘gemeenten zijn er wel of niet klaar voor’ is wat Kriens betreft dan ook voorbij. Liever kiest ze voor specifieke aanpak van specifieke situaties, waarbij de OTD’s en de VNG gemeenten aan alle kanten zullen ondersteunen.
Nieuwe raden
Heeft ze zorgen dat sommige gemeenten niet op tijd klaar zullen zijn? ‘Gemeenten zullen klaar zijn, het kan niet anders. Er is een groot gevoel van urgentie, ook bij gemeenten. Tegelijkertijd weet ik ook dat soms procedures net wat meer tijd kosten en dat we met nieuwe raden te maken hebben die ook de tijd moeten krijgen om het te begrijpen. We moeten dus alles in het werk stellen. Maar het moet goed komen, want het kan niet zo zijn dat iemand op 1 januari tussen wal en schip valt.’
Deze VNG-oproep houdt achterlopende gemeenten alleen maar uit de wind, en frustreert echte vernieuwing. Natuurlijk is continuïteit van zorg een must, maar dat is niet genoeg! Als gemeenten nu geen flinke verbeterslagen maken wordt een slecht fundament gelegd voor vernieuwing in de toekomst. Daar zijn nog 6 1/2 maand voor..
Overigens worden de Ondersteuningsteams Decentralisatie die de VNG inzet flink bekritiseerd door de Commissie Geluk (Transitiecommissie Stelselherziening Jeugd). De hulp die het OTD en het Transitiebureau nu biedt, is voor kleinere gemeenten niet goed bruikbaar omdat deze te abstract is, teveel gericht op grote gemeenten en te weinig op operationele hulp. Ook rijk en gemeentekoepel VNG doen te weinig voor gemeenten die het alleen niet redden, mede omdat zij geen accuraat beeld van de stand van zaken rondom de voorbereiding van de transitie bij gemeenten. Zie: https://www.binnenlandsbestuur.nl/sociaal/nieuws/ …