Stop met preken!

‘Stop eens met preken, dan maak ik jullie riool.’ Dat zegt Teddy Kollek, de vroegere burgemeester van Jeruzalem. Jeruzalem barst van de ideologische geschillen. Kollek deed daar niet aan. Niks bijzonders, geen grote verhalen. Stadsbestuurders halen het vuil op en maken het riool. En ze werken samen met de Palestijnse buren als dat moet.

Benjamin Barber portretteert Kollek in zijn boek If Mayors Ruled The World. Hij vindt gemeentebestuurders een weldaad vergeleken met hun nationale regeringen. Overal op de wereld zijn zij degenen die dingen regelen. En allemaal doen ze dat ondanks hun nationale overheden die de pret bederven met hun scherpe politieke tegenstellingen en hun goedbedoelde voorschriften voor gemeenten.

Ik las het boek onder de kerstboom. Gedeelde smart is halve smart: het was bijna troostrijk tussen de onhandige pogingen van onze wetgever om het werk van gemeenten beter te maken met Haagse instructies. Je zou toch denken dat het regeren van een land uitdagend genoeg is. Dat Kamerleden hun handen vol hebben aan het controleren van het kabinet en niet ook nog gemeenteraadslid hoeven te zijn. Het zou toch niet verkeerd zijn als iedereen zich concentreert op zijn eigen werk? Wij de stad en zij de staat?

Maar de praktijk laat het tegendeel zien. Steeds zichtbaarder wordt hoezeer dat gemeentebestuurders frustreert. In de zorg gooien ze de kont tegen de krib. Bij de Participatiewet zit het er niet ver meer vanaf. Bespaar ons uw aanvullende regels en interventies. Stop met preken!

Aan het eind van het boek doet Barber in volle ernst de suggestie om de wereld maar te laten regeren door burgemeesters. Leuk bedacht, maar het zal voorlopig niet gaan. Wat ze ook zeggen: de wereld is nog steeds geen dorp. En bovendien: gemeentebestuurders hebben het veel te druk met hun gemeente.

Riolen maken. Mensen helpen. Laat ze even, zou ik zeggen.

René Paas

Meer columns van René Paas leest u hier.