Succesvolle bijstandbestrijders

Dat het aantal mensen in de bijstand de laatste jaren flink is gestegen, weten we wel. Maar er zijn ook gemeenten die tegen de stroom in, heel goed gescoord hebben op het terugbrengen van het aantal uitkeringsgerechtigden. Onderzoeksbureau Ape destilleerde uit de bijstandscijfers van het CBS verschillende ‘top tienen’. 

Kleine gemeente
Daaruit blijkt dat grote gemeenten het over het algemeen iets beter doen dan middelgrote gemeenten. Kleine gemeenten doen het nóg minder goed. Gemiddeld dan, want juist enkele kleine gemeenten zijn de grote winnaars.

Nijmegen
In 2014 steeg het totale aantal mensen in de bijstand met 5 procent ten opzichte van het jaar ervoor. Grote gemeenten zaten hier net iets onder, 4,6 procent. Zoetermeer en Heerlen voeren de ranglijst aan, daar bleef het aantal mensen in de bijstand precies gelijk. In Nijmegen (+0,8), Spijkenisse (+1,1) en Groningen (+1,6) deden ze het relatief goed. Middelgrote gemeenten zaten met 5,6 procent net boven het landelijk gemiddelde. Toch zijn daar al gemeenten die het voor elkaar gekregen hebben hun bijstandsbestand omlaag te krijgen. Epe bijvoorbeeld. Daar daalde het aantal mensen met een uitkering met 5,1 procent. In Echt-Susteren liep het bestand met 4,8 procent terug en in Oldenzaal met 3,9 procent.

Topper
De absolute toppers vinden we echter bij de kleine gemeenten. Midden Delfland had in 2014 10 procent minder bijstanders dan in 2013. In Leeuwarderadeel was de daling 12,5 procent. Bovenaan de lijst staat de gemeente Heerde waar het aantal bijstanders met liefst 26,7 procent daalde.

Extra fte
'Hartstikke mooi', reageert wethouder Jolanda Pierik (CDA, Participatie) van de 'winnende gemeente' Heerde. Maar de koppositie is niet een reden om vervolgens op de lauweren te gaan rusten. 'Nu is het een kwestie van doorzetten, want voor dit jaar zijn onze cijfers iets minder mooi'. Heerde speelde het vorig jaar klaar om het aantal mensen in de bijstand van 160 naar 137 te doen afnemen. Wat is het geheim? 'We hebben tijdelijk meer capaciteit ingehuurd', vertelt Pierik. 'We konden daardoor nog meer focussen op rechtmatigheid en tegelijkertijd beter op zoek naar werk.' Eén extra fte huurde de gemeente in. Dat klinkt misschien als  niet heel veel, maar op een totaal van 2 parttimers, is het bijna een verdubbeling van de menskracht. 

Niet uniek
De aanpak van Heerde is succesvol, maar niet uniek. Zo wordt er strenger 'aan de poort' geselecteerd en worden werkzoekenden persoonlijk begeleid in hun zoektocht. Er zijn sollicitatietrainingen als iemand dat nodig heeft, maar niet meer standaard. Pierik: 'En ook re-integratie wordt niet meer standaard ingezet, maar op maat afgestemd. We kijken wel of iemand vervoersproblemen heeft, of oppasproblemen. Heel persoonlijk.'

Taart
In 2015 heeft de dalende lijn zich niet voortgezet. Er is nog steeds een goede uitstroom, maar de instroom is hoger, deels omdat meer statushouders een uitkering krijgen, maar ook omdat meer mensen vanuit de Ww in de bijstand terechtkomen. Daarom gaat Heerde de inzet van de extra fte evalueren, want als deze zichzelf terugverdiend, kan de functie wellicht behouden worden. Voor het behalen van de koppositie in 2014 gaat Pierik haar afdeling binnenkort tracteren op taart, want beste bijstandbestrijder van Nederland mag gevierd worden.