Slappe knieën en inhaligheid verzieken de buurt

Bouwen, bouwen, bouwen. Gemeentepolitici buitelen over elkaar. Tot soms veertien jaar wachten op een huurwoning is niet niks. De ‘inclusieve’ samenleving stelt eisen. Elke jonge, oude, rijke, hoofddoekdragende, studentikoze, werkloze, alleenstaande, lhbtiqapc,  polyamoreuse of ander type bewoner moet een passend huis kunnen vinden. Lage rente en dure stadsbouw zou de prijs opjagen.

Echte bellenblazersreden is onderdak zien als grove uitbating. Door de fatale mode van liberaliseren borrelen buitenlandse geldschieters en schimmige vastgoedbedrijfjes op. Huizen worden opgekocht en lustig tegen de hoofdprijs verhuurd aan ‘onderdakzoekers in nood’, niet belastingbetalende expats en airbnb-ers. Laten we inhalige zich rijk rekenende gewone huiseigenaren niet vergeten. Ook zij kopen geen huis om de hypotheek af te betalen maar om te gokken op winst.

Intussen is circa 20 procent van de grootstedelijke huizen al in louche handen gevallen. De effecten laten zich raden voor de buurten. Mocht naast prijsopdrijving op grote schaal bijbouwen in het groen een vlucht nemen, dan zijn deze nog meer de klos. Bewoners die zich dat kunnen permitteren vertrekken onmiddellijk naar de nieuwbouw. Een verscherpte tweedeling ontspruit zich. Zij die achterblijven zijn absoluut geen gelijkwaardige partij voor uitbuitende kapitaalbezitters.

Zo gaat het snel met de buurt. Bijstandtrekkers en gebrekkige, vaak eenzame oudjes kunnen opstappen niet betalen. Laten we het leger aan flexwerkers met een hongerloontje niet overslaan. En ook niet denken dat de geplaatste verwarde psychiatrische patiënten de buurt met hun dagbesteding positief vullen. Dan nog smartphonestudenten en allochtonen die weinig met elkaar hebben en eventjes in de leegkomende woningen trekken.

Wat blijft: een buurt waar burenhulp niet voorhanden is. Met mensen, die als het tegenzit louter beschutting kunnen zoeken bij de gemeente. Overbelaste buurtteams met dichtgedraaide geldkranen die schrale zorg geven. Uitgeklede voorzieningen en vervuilde buitenruimtes die levendige broedplaatsen zijn voor weetplantages en vage criminaliteit. Fietsen zullen er niet lang blijven staan, auto’s worden opengebroken en geen normaal mens durft de hond hier nog uit te laten.

We weten al lang dat buurtaanpak een consequente gemeentebemoeienis eist. Maar ja, politieke opvattingen veranderen elke 4 jaar. Met de bewonerssamenstelling gaat het ook hard. Sommige bewoners die én gemotiveerd én hooggeschoold zijn bemoeien zich een tijdje met de wijk. Dan studeren ze af, gaan goed geld verdienen, krijgen kinderen en vertrekken naar de betere wijk. En koninklijke pandjesmelkers duiken in het gat.   

Juist hier ligt voor gemeenten de kans om samenredzaamheid te versterken. Te beginnen met toekomstplannen pakweg 20 jaar door te zetten en bewoners en ondernemers aan de gedachte binden de sociale structuur vast te houden. Zoek informele clubjes op. Laten we de moskee of – als ze er nog is - de kerk of de sportvereniging niet vergeten. Pikant is dat de grootste gratis koffieverschaffer in buurten – Albert Heijn - op dit punt meer dan wie ook haar best doet.

Investeren in betaalbaar wonen helpt de buurt. Uitbuiten niet. Achterblijvers zijn dan de dupe. De woningmarkt is veel meer geholpen door stoppen met kritiekloos de markt te pleasen en met een rechte rug de hemeltergende huizenspeculaties keihard aan te pakken. Helaas wordt daar vanaf gezien. Zo laten gemeenten hun inwoners die toch al nauwelijks  meekomen in de samenleving doodleuk vallen. Wat is ook weer de fundamentele basiswaarde van onze participatiesamenleving?

Piet van Mourik