Noord-Holland dreigt met ingrijpen in Castricum

De provincie Noord-Holland dreigt de huisvestingstaken voor statushouders van Castricum over te nemen. Als de gemeente niet alsnog voor eind dit jaar huisvesting heeft geregeld voor 34 statushouders, gaat de provincie over tot een indeplaatsstelling. De provincie gaat dan de achterstand op kosten van de gemeente wegwerken. De provincie verwacht in meer gemeenten te moeten ingrijpen.

In gebreke

Gedeputeerde Staten van Noord-Holland hebben woensdag het voornemen tot indeplaatsstelling naar Castricum gestuurd. Een dergelijke stap wordt alleen genomen als een gemeente stelselmatig in gebreke blijft. ‘Ondanks herhaaldelijke gesprekken en interventies van de kant van de provincie komt de gemeente Castricum sinds 2020 de eigen toezeggingen niet na’, stellen GS.

Grote achterstanden

Uit woensdag gepubliceerde cijfers van het ministerie van Binnenlandse Zaken blijkt dat vrijwel alle gemeenten in alle provincies fors achterlopen met de huisvesting van vergunninghouders. Over heel Nederland zijn er tot 1 september 12.757 te weinig statushouders gehuisvest. Zuid-Holland spant de kroon met een achterstand van 2.412 statushouders, gevolgd door Noord-Holland met 2.128. Uit de cijfers van BZK blijkt dat Castricum tot 1 januari komend jaar een achterstand heeft van de huisvesting van 58 statushouders.    

Geen verder uitstel

Noord-Holland dreigde vorig jaar Amsterdam met een indeplaatsstelling, maar de gemeente heeft er dusdanig hard aan getrokken dat zij eind vorig jaar de achterstand vrijwel helemaal had weggewerkt. Ook andere gemeenten in de provincie hebben achterstanden, zo laat een woordvoerder van verantwoordelijk gedeputeerde Cees Loggen (wonen, VVD) weten. Dat blijkt ook uit de woensdag gepubliceerde BZK-cijfers. Uit het jaarverslag interbestuurlijk toezicht over 2020 van de provincie Noord-Holland blijkt dat onder meer de gemeenten Den Helder, Schagen, Koggenland, Alkmaar, Heiloo, Beemster, Edam-Volendam en Bloemendaal eind 2020 te weinig verblijfsgerechtigden hebben gehuisvest. Die werken echter harder aan het wegwerken daarvan dan Castricum. ‘De provincie vindt dat zij het naar deze gemeenten niet kan rechtvaardigen om verder uitstel te verlenen aan de gemeente Castricum’, aldus gedeputeerde Loggen.

Inburgering

Elk half jaar wordt gekeken of gemeenten voldoen aan de met het rijk gemaakte afspraken over de huisvesting van mensen met een verblijfsvergunning. De provincies moeten erop toe zien of de afspraken worden nagekomen. ‘Naast de toezichtstaak die de provincie in opdracht van het rijk uitvoert, vinden wij het belangrijk dat gemeenten aan hun taakstelling voldoen’, stelt Loggen. ‘Als er onvoldoende woningen beschikbaar zijn, moeten verblijfsgerechtigden langer verblijven in asielzoekerscentra. Zij kunnen hun inburgering in de Nederlandse samenleving dan niet starten.’

Andere verdeelsleutel

De Noord-Hollandse gemeenten en de provincie worstelen met de huisvesting van verblijfsgerechtigden, onder meer vanwege de krapte op de woningmarkt. Daarnaast leidt de huidige verdeelsleutel van het rijk − hoe meer inwoners, hoe groter de opgave voor een gemeente − voor de Noord-Hollandse gemeenten tot een ‘onevenredige hoge belasting’, schreven Gedeputeerde Staten eind juni in een brief aan minister Ollongren van Binnenlandse Zaken. De Noord-Hollandse gemeenten moeten structureel te veel verblijfsgerechtigden huisvesten, stellen GS. Zij verwachten dat dit jaar zeven op de tien gemeenten in Noord-Holland onvoldoende huisvesting voor verblijfsgerechtigden kunnen realiseren. In al die gemeenten zou de provincie via een indeplaatsstelling moeten ingrijpen. Ondoenlijk, stellen GS. Ze willen met Ollongren in overleg over een andere verdeelsleutel, waarbij rekening wordt gehouden met de woningbouwproblematiek.

De gemeente Castricum wil voorlopig geen commentaar geven, zo laat een woordvoerder weten.