Preventie: tussen dikke ik en het collectief

En dan is het april 2015. Er valt een pakketje op mijn deurmat. Afzender bevolkingsonderzoek darmkanker. Natuurlijk doe ik mee. Prikkertje in de ontlasting, prikkertje in kokertje, in een envelop en opsturen. Ik heb geen klachten, dus niets aan het handje. Kort erna een brief. Er is bloed gevonden, of ik nader onderzoek wil laten doen. Oke, gebeurt bij 50 van de 1.000 mensen. Kan van alles zijn. Bij het inwendige onderzoek werden vier poliepen weggehaald, en wat bleek? In een poliep zaten kankercellen. Shit. Nader onderzoek (mri, bloed, etc) en een angstige week. Gelukkig, geen uitzaaiingen. “Voor de zekerheid willen we het stukje darm waar de poliep zat weghalen”, zegt de specialist. Vooruit, laten we dat maar doen. Een fikse (kijk)operatie en vier dagen ziekenhuis verder, blijkt er in het stukje darm geen kanker te zitten.

“U bent precies de doelgroep van het darmkankeronderzoek” is de conclusie van de specialist. “Geen klachten, maar wel nodig om tijdig kankercellen weg te halen.”

Grote opluchting. Dit hoofdstuk kunnen we afsluiten.

Over de drie bevolkingsonderzoeken (borstkanker, baarmoederhalskanker, darmkanker) wordt regelmatig de vraag gesteld: heeft het nut? Wegen de kosten op tegen de opbrengsten?

Tja, wegen de kosten op tegen de opbrengsten? De cynici onder ons zullen zeggen: “Er zijn cijfers over de daling van het aantal doden aan die bepaalde aandoening, maar wat zou er gebeuren als je het niet doet? Overlijden mensen dan niet aan andere aandoeningen? En hoe zit het met de opbrengsten als het gaat om mensen vlak voor en na hun pensioen, die niet meer werken c.q. productief zijn?

Het zal duidelijk zijn: ik ben voorstander. Maar zeg ik dit nu als Paul of als Directeur Publieke Gezondheid? Want is eigenlijk alles wel zo rationeel en in geld uit te drukken?

Paul van der Velpen
Directeur GGD Amsterdam