Lulkoekbingo en kathedralen

In de praktijk besteden managers hun dag meestal aan een reeks e-mailtjes, brieven, vergaderingen en gesprekken die gaan over sturing en doelen, structuren, over uitrollen van trajecten en projecten, over klanten en markten.

Dit zijn bedenksels van de geest en verwijzen vaak niet naar concrete dingen of mensen. Het (niet meer bestaande) weekblad Intermediair bracht eens een spel uit: Lulkoekbingo. De kaarten bevatten ieder tien woorden zoals focussen, coachen, synergie, empowerment, cliënt-systeem, (her)conceptualiseren, win-win-situatie, context, per saldo, target, employability, downsizen, kerncompetentie. Als je een kaart vol hebt roep je ‘Lulkoek’. En dan is het Bingo!

Toch zijn die begrippen zo vertrouwd, dat managers er met veel passie over praten: doelgerichtheid, cultuur etc. moet je ‘onderhouden’, ‘verzorgen’, ‘in de gaten houden’. En ze hebben het over openheid, authenticiteit, passie, commitment, synergie. Bij zo’n manager daalt een wereld van stappenplannen, trajecten, audits en monitoren, kengetallen en blauwdrukken neer op het werkvolk. De mensen die zo ‘gemanaged’ worden krijgen ook het licht en praten over hun persoonlijk ontwikkel plan (POP) en in je kracht staan. Ze werkoverleggen, doen workshops, brainstormsessies om ‘te ontkokeren’ en gaan out of the box denken. Of haken af.

Mijn huidige baas heeft er een broertje dood aan. Haar ding is dat je gewoon moet beginnen. In haar geval: met het gezin dat een vraag/zorg heeft. Zonder Stappenplan of Programma, zonder te voren bedacht en uitgewerkt Beleid. Maar wel met een visie en meteen met goeie uitvoeringsmensen die zich organiseren voor en met de klanten. Dus geen stuurgroepen, werkgroepen, afstemmingsoverleggen, convenanten, zoektochten naar ‘draagvlak’ en wat al niet - daar wordt geen kind mee geholpen.

De uitvoeringsmensen zijn het belangrijkst. Die bouwen aan muren totdat ‘de kathedraal staat’, om met filosoof Daan Quakernaat te spreken. Een super leuk, goed verhaal heeft die man, zoek hem op op Google!

Als een bestuurder c.q. manager ruimte durft te geven aan zijn vakmensen zonder lulkoek, is de kans groot dat het er ooit van komt. Zo bouwt mijn baas aan de jeugdzorg-kathedraal. Zonder blauwdruk, met omvallende en telkens weer opgebouwde muren. Of het nou Buurtteam, Opvoedpoli of CJG heet, kan niet bommen. Zo zijn eeuwen terug de kathedralen tot stand gekomen - die zouden er nooit zijn gekomen als men tevoren alles in blauwdrukken had gevat had en ‘uitgerold’. 

Overigens, mijn baas moest wel een businessplan bij de bank inleveren om een lening te krijgen toen ze vijf jaar terug met eigen spaargeld begon. Dat dan weer wel.

Mechtild Rietveld

Meer columns van Mechtild Rietveld leest u hier.