Plicht voor gemeenten en scholen om nieuwkomersonderwijs te regelen

Gemeenten en scholen worden verplicht om elk jaar afspraken te maken om onderwijs te verzorgen voor nieuwkomers als het aan onderwijsminister Dennis Wiersma ligt. Hij wil proberen om een wet die dit voorschrijft goedgekeurd te krijgen in de Tweede en Eerste Kamer voordat het nieuwe schooljaar begint. Scholen die te maken hebben met een lerarentekort mogen onder voorwaarden ook onbevoegd personeel hiervoor inzetten.

Recht op onderwijs

Momenteel zitten 2000 pas in Nederland gearriveerde jongeren thuis terwijl zij eigenlijk naar de middelbare school hadden moeten gaan. Wiersma krijgt ook signalen dat de wachtlijsten bij basisscholen oplopen, al heeft hij hier geen cijfers van. De instroom zal naar verwachting blijven groeien. 'Nieuwkomers hebben net als alle andere jongeren recht op onderwijs', zegt de bewindsman daarover. 'Zij vallen evengoed onder de Leerplichtwet.'

Extra plekken

De nieuwe wet regelt ook dat de onderwijsminister het college van burgemeester en wethouders van een gemeente tijdelijk toestemming mag geven om extra onderwijsplekken te regelen voor nieuwkomers. In principe moeten schoolbesturen dan een volledig onderwijsprogramma verzorgen. Als dat vanwege personeelstekorten niet lukt, is een aangepast onderwijsprogramma ook toegestaan. Leerlingen moeten in dat geval minstens 12,5 uur per week les krijgen, verspreid over tenminste drie onderwijsdagen. Hiervan moeten ze minimaal tien uur bezig zijn met het aanleren van de Nederlandse taal.

Pabostudenten

Basisscholen mogen tijdelijk pabostudenten voor nieuwkomersklassen zetten als ze daar geen bevoegde leraren voor kunnen vinden. Ook middelbare schoolleraren of ondersteunend personeel mogen hiervoor worden ingezet. De inzet van onbevoegde leraren is bij een aantal vakken niet toegestaan, waaronder taal en rekenen. Op middelbare scholen bestaan sowieso al mogelijkheden om tijdelijk leraren zonder diploma in te zetten.

Nieuwe schooljaar

De minister verzoekt de Tweede Kamer om zijn wet met spoed te behandelen, uiterlijk op 20 juni. Hij hoopt dat de Eerste Kamer de wet vervolgens voor het zomerreces af kan handelen. Als dat niet lukt dan zal 'er voor sommige nieuwkomers bij de start van het schooljaar nog altijd geen onderwijsplek beschikbaar zijn', waarschuwt Wiersma.