Hilversum splitst AZC in drieën na participatie

De gemeente Hilversum kiest er na gesprekken met inwoners voor om niet één opvanglocatie, maar drie kleinere locaties te gaan realiseren voor de huisvesting van 360 asielzoekers in de toekomst. Het participatietraject heeft in totaal vier nieuwe randvoorwaarden voor de asielopvang opgeleverd, waaronder de eis dat er een gemengde doelgroep van mannen, vrouwen en kinderen komt.

Spreidingswet

Hilversum vangt op dit moment tijdelijk 148 asielzoekers op in Gooiland Hotel. Dat worden er op korte termijn niet meer, zo liet het gemeentebestuur vorige maand nog weten aan staatssecretaris Eric van der Burg. De gemeente bereidt zich wel voor op de Spreidingswet, en schat in dat zij in de toekomst zo’n 360 asielzoekers moet gaan opvangen. ‘We verwachten dat gemeenten hoe dan ook een taak krijgen in asielopvang. We willen ons daar samen met de stad goed op voorbereiden. Zo houdt gemeente Hilversum ook regie over de invulling van asielopvang’, zo leest de gemeentelijke website.

Participatietraject

De gemeente spreekt van een ‘uniek traject’. ‘Waar vaak gekozen wordt voor het betrekken van inwoners zodra er een locatie bekend is, heeft Hilversum bewust gekozen om het gesprek met inwoners aan te gaan voordat er sprake is van locaties.’ Er vonden gesprekken plaats in kleine gezelschappen ‘met een veilige sfeer en ruimte voor zowel de voor- als de tegenstem’. Ook is een serie vragen voorgelegd aan een inwonerspanel met een omvang van 2054 mensen.

Zorgen

Daaruit blijkt onder andere dat 94 procent van de respondenten zich op één of meerdere manieren zorgen maakt over de komst van 360 asielplekken. Een derde is ongerust over toenemende polarisatie, discriminatie van asielzoekers, of een te grote druk op voorzieningen. Ook maken inwoners zich zorgen over de vraag wat de komst van de asielzoekers betekent voor de al krappe woningmarkt. Iets meer dan de helft van de respondenten geeft aan zelf niet te willen helpen bij de opvang of integratie van asielzoekers.

Randvoorwaarden van de gemeente...

Voorafgaande aan de gesprekken had het college slechts drie randvoorwaarden opgesteld. Allereerst wil het lokale bestuur geen asielzoekers uit veilige landen opvangen, en ook geen plaats bieden voor crisisnoodopvang. Ten tweede vraagt het college een regionale aanpak wat betreft voorzieningen als onderwijs en zorg. Het laatste gemeentelijke uitgangspunt was dat de kosten voor onderwijshuisvesting en jeugdzorg worden gecompenseerd door het rijk.

...en van de inwoners

De inbreng van alle bewoners is verwerkt in een viertal nieuwe randvoorwaarden, die van grote invloed zijn op hoe de asielopvang in de gemeente eruit gaat zien. De meest ingrijpende verandering is dat inwoners liever drie kleinere locaties krijgen, dan één plek voor alle asielzoekers. Deze kleinschaligere opvang is pas recent mogelijk geworden omdat het COA eerst een hogere ondergrens hanteerde voor het beheren van asiellocaties. ‘Uit gesprekken bleek dat inwoners een voorkeur hebben voor een verdeling over de stad in kleinere locaties, waarbij rekening gehouden wordt met wat een wijk kan dragen’, zo leest de nieuwe gemeentelijke beleidsagenda.

Blijvend en duurzaam

En verder: ‘Inwoners zien graag een gemengde doelgroep, dus naast mannen en vrouwen ook gezinnen met kinderen. Dit omdat gevonden wordt dat een gemengde doelgroep beter in te passen is in de Hilversumse samenleving.’ Inwoners gaven tevens aan dat ze inburgering heel erg belangrijk vinden. Inburgering vanaf dag één is daarom ook opgenomen als randvoorwaarde voor de nieuwe asielopvang. Ten slotte is als uitgangspunt vastgesteld dat asielzoekers na verwerving van een verblijfsstatus in Hilversum moeten blijven wonen. ‘Daarmee kunnen zij de zelfde school en verenigingen blijven bezoeken en blijft het opgebouwde sociale netwerk in stand, en zijn de investeringen vanaf dag één blijvend en duurzaam.’

Locatiekeuze

De randvoorwaarden leveren een aantal concrete nieuwe afwegingen op als het gaat om de locatiekeuze. Zo is er meer aandacht voor de draagkracht en sociale samenhang in de buurt. Indien de wijk dat vraagt kan daarin extra geïnvesteerd worden om op die manier de locatie toch geschikt te maken. Verder moeten de locaties een open karakter hebben en ook kansen bieden voor Hilversummers. ‘Dat betekent dat het geen gesloten gebouw met een hek erom heen moet zijn, maar een open en toegankelijke locatie, waar ook Hilversummers welkom zijn. Het gebouw faciliteert ontmoeting en gezamenlijke activiteiten.’

De beleidsagenda wordt binnenkort voorgelegd aan de gemeenteraad. Daarna is het de leidraad om de geschiktheid van mogelijke locaties af te wegen.