Overschot zwembaden in provincie Groningen
De provincie Groningen heeft teveel zwembaden. Er zijn 48 zwembaden in de provincie. Dat is op iedere twaalfduizend inwoners een zwembad. ‘En ze draaien nagenoeg allemaal op overheidsgeld,’ zegt directeur Rob de Waard van het Huis voor de Sport. Hij pleit voor sanering en betere spreiding.
Hype
‘Het bouwen van een modern zwembad was in de jaren tachtig en negentig een beetje een hype in gemeenteland,’ zegt directeur Rob de Waard van het Gronings Huis voor de Sport – een provinciale organisatie die een ‘actieve, gezonde leefstijl’ stimuleert. ‘Bijna iedere gemeente vond in de jaren tachtig en negentig dat een modern zwembad niet mocht ontbreken in het lokale voorzieningenpakket. Het ene na het andere fonkelnieuwe of prachtig gerenoveerde bad verrees. In attractiewaarde probeerden buurgemeenten elkaar te overtreffen.’
Exploitatie
Uit een inventarisatie van De Waard blijkt dat de 48 zwembaden in de provincie Groningen te veel zijn in verhouding tot het aantal gebruikers. ‘Eén zwembad op twaalfduizend inwoners is veel. Je ziet dan ook dat de baden elkaar beconcurreren als je uitgaat van het theoretische verzorgingsgebied rond de baden,’ zegt De Waard. Volgens hem heeft een modern zwembad een groot aantal bezoekers nodig om het exploitatietekort ‘enigszins draaglijk te houden’. Privatisering heeft vaak weinig zin, omdat de gemeente bij financiële tegenvallers en dreigende sluiten onder druk wordt gezet ‘door een bezetting van het gemeentehuis door kinderen in badkleding’.
Krimp
Omdat veel gemeenten zwembaden hebben uit de jaren tachtig en negentig, die inmiddels aan vernieuwing of renovatie toe zijn, zijn er forse investeringen nodig terwijl gemeenten juist moeten bezuinigen. De oplossing is volgens De Waard samenwerking tussen gemeenten. ‘Zeker omdat ook in krimpregio’s zwembaden moeten zijn, moet je verder kijken dan de eigen gemeentegrenzen. Je zou moeten zorgen voor een eerlijke gezamenlijke spreiding van het aanbod aan zwembaden. Daarbij zou je ook andere faciliteiten kunnen betrekken zoals ijsbanen, en andere sportcomplexen, maar ook bijvoorbeeld bibliotheken.’
Zuidhorn
De gemeente Zuidhorn heeft al zijn conclusies getrokken uit het ‘overaanbod’ aan zwembaden. Na 2012 krijgt het zwembad geen subsidie meer, zegt wethouder Stol van sport. Eerder dit jaar is het overdekte zwembad in zijn gemeente al een paar maanden dicht geweest omdat de exploitant failliet gegaan was. De gemeente is nu in gesprek met een exploitant die zegt een relatief klein ‘doelgroepenbad’ te kunnen bouwen en exploiteren zonder gemeentelijke subsidie. Als het bad er toch niet komt, of als het toch dreigt te moeten sluiten, springt de gemeente in ieder geval niet bij, verzekert wethouder Stol. ‘Er zijn voor de inwoners heel wat alternatieven. In een cirkel van twintig kilometer zijn er acht andere zwembaden.’
‘Het bouwen van een modern zwembad was in de jaren tachtig en negentig een beetje een hype in gemeenteland,’ zegt directeur Rob de Waard van het Gronings Huis voor de Sport – een provinciale organisatie die een ‘actieve, gezonde leefstijl’ stimuleert. ‘Bijna iedere gemeente vond in de jaren tachtig en negentig dat een modern zwembad niet mocht ontbreken in het lokale voorzieningenpakket. Het ene na het andere fonkelnieuwe of prachtig gerenoveerde bad verrees. In attractiewaarde probeerden buurgemeenten elkaar te overtreffen.’
Exploitatie
Uit een inventarisatie van De Waard blijkt dat de 48 zwembaden in de provincie Groningen te veel zijn in verhouding tot het aantal gebruikers. ‘Eén zwembad op twaalfduizend inwoners is veel. Je ziet dan ook dat de baden elkaar beconcurreren als je uitgaat van het theoretische verzorgingsgebied rond de baden,’ zegt De Waard. Volgens hem heeft een modern zwembad een groot aantal bezoekers nodig om het exploitatietekort ‘enigszins draaglijk te houden’. Privatisering heeft vaak weinig zin, omdat de gemeente bij financiële tegenvallers en dreigende sluiten onder druk wordt gezet ‘door een bezetting van het gemeentehuis door kinderen in badkleding’.
Krimp
Omdat veel gemeenten zwembaden hebben uit de jaren tachtig en negentig, die inmiddels aan vernieuwing of renovatie toe zijn, zijn er forse investeringen nodig terwijl gemeenten juist moeten bezuinigen. De oplossing is volgens De Waard samenwerking tussen gemeenten. ‘Zeker omdat ook in krimpregio’s zwembaden moeten zijn, moet je verder kijken dan de eigen gemeentegrenzen. Je zou moeten zorgen voor een eerlijke gezamenlijke spreiding van het aanbod aan zwembaden. Daarbij zou je ook andere faciliteiten kunnen betrekken zoals ijsbanen, en andere sportcomplexen, maar ook bijvoorbeeld bibliotheken.’
Zuidhorn
De gemeente Zuidhorn heeft al zijn conclusies getrokken uit het ‘overaanbod’ aan zwembaden. Na 2012 krijgt het zwembad geen subsidie meer, zegt wethouder Stol van sport. Eerder dit jaar is het overdekte zwembad in zijn gemeente al een paar maanden dicht geweest omdat de exploitant failliet gegaan was. De gemeente is nu in gesprek met een exploitant die zegt een relatief klein ‘doelgroepenbad’ te kunnen bouwen en exploiteren zonder gemeentelijke subsidie. Als het bad er toch niet komt, of als het toch dreigt te moeten sluiten, springt de gemeente in ieder geval niet bij, verzekert wethouder Stol. ‘Er zijn voor de inwoners heel wat alternatieven. In een cirkel van twintig kilometer zijn er acht andere zwembaden.’
m vr gr Ingrid Bassie