Oppositie nadert Van Rijn bij Jeugdwet

Tegenstellingen
In een dag kan er veel veranderen. Was de toon in bij de Kamerbehandeling van de nieuwe Jeugdwet met verantwoordelijk staatssecretarissen Van Rijn en Fred Teeven (VVD, V en J) op woensdag nog scherp en vol tegenstellingen, een dag later wordt er weliswaar veel en lang gedebatteerd maar zijn regering en Kamer het ook regelmatig eens.

We zijn het eens
‘Ik dank de staatssecretaris voor zijn uitleg’, ‘dat vinden wij positief’ en zelfs ‘wij hebben elkaar gevonden’. CDA-Kamerlid Mona Keijzer brengt in de eerste termijn van alle oppositiepartijen de meeste complimenten ter tafel. En bovendien heeft ze aan het einde van die termijn de minste onbeantwoorde vragen over. En ook de staatssecretaris doet zijn best de toenadering te bevorderen. ‘Als u het zo formuleert, zijn we het eens’, deelt hij Kamerlid Keijzer mee.

Duidelijkheid
Op de vraag of ze denkt dat het CDA en de regering elkaar zullen vinden over de wet, knikt Keijzer bevestigend: er moet wel uit te komen zijn. Haar partij is dan ook op veel punten gerustgesteld. ‘De staatssecretaris heeft helderheid gegeven over de JeugdGGZ’, zegt ze. ‘Die gaat absoluut mee in de transitie. Ook over het pgb was hij duidelijk. En op de vraag of een gemeente zorg mag weigeren is het antwoord ook duidelijk: nee.’

Meicirculaire
Maar niet alles is al in kannen en kruiken. Groot punt van zorg blijft wanneer de gemeenten duidelijkheid krijgen over de budgetten om de wet uit te voeren. Van Rijn erkent dat er nog veel onduidelijk is. Hij belooft in december met uitleg te komen, in mei volgend jaar wordt dan het macrobudget bekend, waarna er een verdeelsysteem moet komen om te kijken hoeveel geld de verschillende gemeenten krijgen.

Onduidelijk
De oppositie neemt daar geen genoegen mee. Vera Bergkamp (D66) en Keijzer blijven het onduidelijk vinden wanneer gemeenten precies weten hoeveel geld ze krijgen. Keijzer dient daarom een motie in. Ze wil in december een nieuwe, meer betrouwbare raming van het totale budget voor 2015. Daarnaast wil ze weten waar de verschillen zitten tussen de cijfers van gemeenten (de startfoto’s, zoals in Holland Rijnland) en die van het macrobudget. Ook wil ze van Van Rijn een verdelingsmodel voor gemeenten op basis van het historisch model. Dat laatste is een punt waar Van Rijn eigenlijk pas na de meicirculaire 2014 mee wil komen.

Gemeenschappelijke Regeling
Een ander belangrijk punt in de wet, is dat van de Gemeenschappelijke Regeling (GR). Daarbij vindt het kabinet niet alleen de oppositie onder leiding van Keijzer op haar weg, maar ook de eigen partijen VVD en PvdA. In de nieuwe Jeugdwet staat dat wanneer gemeenten samenwerken in een ‘openbaar lichaam’ zoals een GR, de uitvoering door die GR gedaan wordt. Keijzer is fel tegenstander van het overdragen van de verantwoordelijkheid van de uitvoering. ‘Als wethouder ben je de regie over de uitvoering kwijt. Waarom niet aansluiten bij de Wet maatschappelijke regeling?’, is haar vraag.

Inbinden
Teeven wil dat echter niet, omdat hij met name bij de gedwongen jeugdhulp, de zwaardere gevallen, geen lappendeken wil. Maar echt duidelijk is zijn antwoord niet. En als ook zijn eigen partijgenoot Verburg inbrengt dat raadsleden dan niemand meer kunnen aanspreken als er klachten zijn en coalitiegenoot PvdA zich hierbij aansluit, bindt hij in. In de tweede termijn (die in verband met tijdgebrek niet afgemaakt wordt) zal hij hierop terugkomen. Een ander punt van het CDA gaat over de betreding van een woning. Wanneer mag dat wel en wanneer niet. Van Rijn denkt het punt getackeld te hebben, maar Keijzer is er niet gerust op. ‘We zijn het eigenlijk wel eens, maar ik wil dat het in een clausule opgenomen wordt’, aldus Keijzer, ‘want zoals het er nu staat, ben ik er niet gerust op.’

 
16 uur

Er blijft veel discussie over de nieuwe Jeugdwet. PVV en SP blijven met heel veel vragen zitten, wantrouwen een goede afloop en zullen niet snel voor het wetsvoorstel stemmen. Maar mogelijk kunnen Van Rijn en Teeven het CDA en ook D66, de ChristenUnie, SGP en zelfs GroenLinks nog overtuigen van de noodzaak van de wet. 16 uur Kamerdebat bleek niet genoeg om alle vragen en opmerkingen te behandelen. Volgende week dinsdag wordt verder gediscussieerd. Dan heeft Van Rijn de kans om ook de karrevracht aan vragen en bezwaren van de andere partijen over onder meer de frictiekosten, de privacy, de second opinion en de gespecialiseerde zorg te beantwoorden.