Eerste Kamer moet ‘meer toeslagenaffaires’ voorkomen
Kitty Jong, vicevoorzitter van vakbond FNV: ‘Dit wetsvoorstel voor een Super SyRI leest als een blauwdruk voor een nieuw data-schandaal.’
De voorgestelde datakoppelwet van minister Grapperhaus is volgens een coalitie van kritische partijen een 'blauwdruk voor meer toeslagenaffaires'. De Eerste Kamer kan de wet nog tegenhouden.
Blokkeren
De SyRI-coalitie, die bestaat uit onder andere vakbond FNV, Platform Burgerrechten en de Landelijke Cliëntenraad, stuurde maandag een brief naar de Eerste Kamer over het wetsvoorstel dat zij 'Super SyRI' noemen. De coalitie die het omstreden fraudeopsporingssysteem SyRI met succes voor de rechter sleepte, vindt dat de Eerste Kamer de nieuwe Wet gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden moet blokkeren. De Tweede Kamer stemde in december al in met het wetsvoorstel. De Eerste Kamer beslist dinsdag over de procedure rondom de behandeling van de wet.
Datadeeltjesversneller
De Wet gegevensverwerking door samenwerkingsverbanden is bedoeld om sterker te kunnen optreden tegen fraude en georganiseerde criminaliteit. De wet maakt het mogelijk dat persoonsgegevens uitgewisseld worden tussen de overheid en private partijen. Kamerlid Kees Verhoeven (D66) noemde het eerder al een 'datadeeltjesversneller'.
Blauwdruk
De SyRI-coalitie schrijft aan de Eerste Kamer dat de wet in strijd is met artikel 10 van de Grondwet, het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer. Het onbegrensde karakter van de wet zet de rechtsbescherming van burgers 'op losse schroeven', aldus de coalitie. Bovendien waarschuwen de criticasters dat de wet de deur opent voor misstanden, zoals in de toeslagenaffaire naar boven zijn gekomen. Kitty Jong, vicevoorzitter van vakbond FNV: ‘Dit wetsvoorstel voor een Super SyRI leest als een blauwdruk voor een nieuw data-schandaal.’
Prullenbak
Daarom is het aan de Eerste Kamer om de wet tegen te houden, vindt Jong: ‘De Kamer mag deze wet niet klakkeloos aannemen. Als de Eerste Kamer haar controlerende taak serieus neemt en goed naar de kwaliteit van de wet kijkt dan zal het inzien dat de wet niet rijp is voor behandeling en hem naar de prullenbak verwijzen.’
Samenwerkingsverbanden combineren nu ook al gegevens. Deze nieuwe wet is juist bedoeld om een juridisch kader te bieden om gegevens te combineren en te verwerken voor zwaarwegende algemene belangen, zoals de bestrijding van fraude en de georganiseerde criminaliteit. Toezicht op de uitvoering van de wet is veel belangrijker.