Integrale aanpak multi-problematiek bespaart 3 miljoen

Schulden, armoede en gezondheidsproblemen worden in de aanpak van Sociaal Hospitaal (SOHOS) tegelijkertijd behandeld. Met een focus op maatwerk en eigen regie wist de gemeente Den Haag, in samenwerking met zorgverzekeraar CZ, de afgelopen drie jaar 136 huishoudens te helpen en 3 miljoen euro aan zorgkosten te besparen.

Controle
Wethouder Bert van Alphen (sociale zaken, GroenLinks): 'Voor gezinnen die meerdere problemen tegelijkertijd hebben, zijn tijd en bureaucratie de vijand. Iedere dag zonder zicht op een oplossing vergroot de dagelijkse stress. Het is daarom goed te horen dat de resultaten positief zijn. Met deze aanpak krijgen huishoudens weer controle over hun eigen leven. Het maatwerkplan is hún plan, gebaseerd op hun doelstellingen.'

Plan op maat
In Den Haag wonen 3.200 gezinnen met problemen op verschillende leefdomeinen. Zij maken gebruik van meerdere voorzieningen in de zorg en sociale zekerheid waarvan de kosten per jaar gemiddeld zo'n 104.000 euro per jaar per gezin bedragen. Om de multi-problematiek van deze huishoudens aan te pakken is in 2017 het SOHOS-project gestart, waar de zogenaamde Doorbraakmethode werd ontwikkeld. Daarbij krijgt elk huishouden één coach, die samen met het gezin een plan op maat maakt.

Geïsoleerd
SchuldenlabNL, het landelijke platform dat maatschappelijk renderende schuldhulpinterventies (door)ontwikkelt, heeft de Doorbraakmethode ook in haar verzameling van ‘bewezen’ interventies opgenomen. De maatschappelijke businesscase wordt op de website van het platform helder uitgelegd: aan 1 procent van de Nederlandse huishoudens wordt 30 procent van de publieke middelen in het sociaal domein uitgegeven. Het rendement van die investering ligt erg laag omdat de problemen op verschillende leefgebieden geïsoleerd worden benaderd. Dat zorgt voor veel verschillende hulpverleners, waardoor gezinnen het overzicht kwijtraken. Een teveel aan hulp werkt contra-productief.

Kwaliteit van leven
Volgens wethouder Van Alphen is de hulpverlening dankzij het initiatief 'overzichtelijker, efficiënter en effectiever' geworden. De Hogeschool van Amsterdam, die onderzoek deed naar de resultaten van het project, berekende dat er een besparing van 3 miljoen euro is gerealiseerd. Daarnaast heeft de interventie effect gehad op de kwaliteit van leven. Zo geeft 81 procent van de deelnemers aan dat hun kwaliteit van leven is verbeterd en voelt driekwart zich mentaal en/of lichamelijk beter. De resultaten zijn dusdanig positief dat het project in Den Haag wordt voortgezet en uitgebreid.

Pay for succes
Sociaal Hospitaal is een initiatief van het Instituut voor Publieke Waarden en Society Impact in samenwerking met Schuldenlab070 (gemeente Den Haag) en zorgverzekeraar CZ. Het is gefinancierd door middel van een Health Impact Bond (HIB). Dit is een ‘pay for success’-contract waarbij een private investeerder – in dit geval zorgverzekeraar CZ – het project financiert en de uitvoerende ondernemer wordt afgerekend op het behalen van vooraf vastgestelde resultaten.