Regio Den Bosch voert winstmaximalisatie jeugdzorg in

Jeugdzorgaanbieders mogen maximaal vijf procent winst maken en moeten zo min mogelijk kosten aan overhead besteden. Bij meer dan vijf procent winst, moeten de aanbieders dat geld investeren in kwaliteitsverbetering van de jeugdzorg. Deze regels gelden vanaf januari 2022 in de inkoopregio Noordoost Brabant.

Woekerwinsten

‘Elke zorgeuro moet naar de inwoners toe die zorg nodig hebben en niet als woekerwinsten bij aanbieders belanden’, stelt zorgwethouder Huib van Olden (CDA) van ’s-Hertogenbosch, centrumgemeente van de inkoopregio Noordoost Brabant. ‘De Wet markt en overheid is een gegeven, maar binnen die wet kan ik grenzen stellen’, vervolgt hij. Ook het aanbestedingsrecht biedt ruimte om eisen te stellen aan aanbieders. ‘Ik mag winsten aftoppen. Tegen aanbieders zeggen wij: als je een klusje bij ons wilt, prima, maar wel tegen deze eisen. Willen aanbieders dat niet, even goede vrienden, maar dan krijgen zij geen contract bij ons.’

Misbruik voorkomen

De specialistische jeugdzorg is in de inkoopregio Noordoost Brabant dit jaar opnieuw aanbesteed; vanaf 1 januari gelden de nieuwe contracten tot 2024. Een maximale winst van vijf procent bij de laagste overheadkosten is een belangrijke voorwaarde die vanaf dat moment aan aanbieders worden gesteld. ‘Op deze manier bouw ik waarborgen in om misbruik van zorggeld, waaronder exorbitante winstmarges, te voorkomen’, aldus Van Olden. Zorgcowboys krijgen op deze manier geen voet tussen de deur. Wordt er meer winst gemaakt, dan moet dat in de jeugdzorg worden geïnvesteerd. ‘Denk aan extra personeel of aan een geschikter pand.’ 124 aanbieders hebben ja gezegd tegen de nieuwe eisen, waaronder de winstmaximalisatie. ‘Zij vonden het zelfs een goed idee’, vertelt Van Olden. Op dit zijn er negentig aanbieders die specialistische jeugdzorg in de regio bieden.

Analyse jaarrekeningen

De gemeenten gaan en blijven er bovenop zitten of de aanbieders zich aan deze eisen gaan houden, beklemtoont Van Olden. ‘Anders werkt het niet.’ Regelmatig zal er door de gemeenten een blik in de boekhouding van de jeugdzorgaanbieders worden geworpen. Ook de jaarrekeningen en de jaarverslagen zullen goed worden geanalyseerd. Van aanbieders die meer dan twee ton aan jeugdzorg verlenen en van aanbieders waarover twijfels zijn over de juiste besteding van jeugdzorggeld, worden de jaarrekeningen door een onafhankelijke externe partij geanalyseerd. Bij te hoge winstmarges wordt ‘een stevig gesprek gevoerd’, aldus Van Olden. Waar nodig schuift daarbij ook de wethouder aan. Als na deze gesprekken vraagtekens blijven en/of er te hoge winsten worden gemaakt die niet in de jeugdzorg worden geïnvesteerd, wordt het contract ontbonden.

Heldere eisen

‘Durf te vragen’; dat is wat Van Olden aan alle inkopende gemeenten wil meegeven. ‘Binnen de grenzen van de wet stellen we heldere eisen aan aanbieders. Daar kunnen ze nee op zeggen, maar dan krijgen ze geen contract.’ De winstmaximalisatie is een van de instrumenten om zorgfraude tegen te gaan, stelt Van Olden. ‘Al betekent te veel winst niet per definitie dat er sprake is van fraude.’ Ook de strenge en intensieve controle op de jaarrekeningen en jaarverslagen zijn middelen om zorgfraude te voorkomen of aan te pakken. ’s-Hertogenbosch zet daar al jaren stevig op in. ‘Per 2022 hebben we het nog strakker ingeregeld. We hopen dat alle aanbieders goede jeugdzorg willen bieden en niet actief zijn om vooral hun eigen zakken te vullen. Voor zorgfraude en exorbitante winsten is in onze gemeente en regio geen plaats.’