Lippendienst

Voor wie het nog niet weet: GGD Nederland bestaat 75 jaar. 75 jaar waarin de GGD-en veel bereikt hebben: dankzij hygiëne en vaccinatie wordt de bevolking inmiddels een stuk ouder. GGD Amsterdam doet dat nog iets langer: al ruim 100 jaar werken we in Amsterdam aan een  goede gezondheid van de Amsterdammers. GGD Nederland organiseert op 17 juni een congres om dit jubileum te vieren.

Terugkijken nodigt automatisch ook uit tot vooruit kijken. Hoe gaan we als publieke gezondheid de komende 75 jaar bijdragen aan een gezondere bevolking? En dan wordt het toch al een stuk lastiger. Iedereen weet dat investeren in preventie geld oplevert. Zo hebben diverse instanties in reactie op de oproep van minister Schippers voor alternatieven voor bezuinigingen aangegeven, dat investeren in preventie de zorg goedkoper maakt. Maar blijft het bij woorden, of komen er ook daden?

Concreet worden, ho maar. De zorgverzekeraar investeert niet in preventie. De opbrengst van de preventie ligt immers ver in de toekomst. Dan kan hun verzekerde allang bij iemand anders verzekerd zijn, waardoor de opbrengsten niet voor de investeerder zijn. Preventie die op korte termijn een gebroken heup kan voorkomen, daar lopen zorgverzekeraars wel warm voor. Want dat scheelt geld terwijl de verzekerde nog bij hen zit. Ander probleem: de zorgverzekeraar koopt in. En waar zou zij dan preventie inkopen? Bij de gemeente? Terwijl de overheid verantwoordelijk is voor preventie, dus waarom zou de zorgverzekeraar überhaupt investeren? To each his own, om maar eens goed Nederlands te gebruiken. En daar kan de zorgverzekeraar nog wel eens gelijk in hebben ook.

Dan maar naar de politiek. Want die zullen zeker het algemeen belang van preventie inzien. Want de respondenten op de oproep van de minister hebben natúúrlijk gelijk: preventie nu voorkomt hoge zorgkosten in de toekomst. Het is misschien zó logisch, dat daar geen verdere uitleg voor nodig is. Maar ja, wat voor zorgverzekeraars geldt, geldt ook wel een beetje voor de politiek. De bestuurder moet binnen zijn bestuursperiode resultaat boeken. En ja, wanneer levert preventie wat op? Niet zo veel binnen de bestuursperiode van vier jaar. Welke wethouder wil nu investeren (in gezond opgroeien van kinderen), opdat over 20 jaar we de vruchten kunnen plukken.

Totdat we op grote schaal gaan investeren in preventie (nu 3% van het totale budget dat in de zorg wordt uitgegeven), gaan we geen ziekten in de toekomst voorkomen en zal de zorgconsumptie alleen maar groeien. Dus u begrijpt: met alleen maar lippendienst betaalt u uiteindelijk de hoofdprijs.

Paul van der Velpen

Meer columns van Paul van der Velpen leest u hier.