Kritiek G4 op doel en kwaliteit van inburgeringsexamen

De toenmalige Utrechtse wethouder Cees van Eijk (GroenLinks) is zelfs voorstander van afschaffen van het examen. Hij vindt dat de gemeente moet bepalen of een inburgeringstraject geslaagd is of niet. ‘Het examen is niet bedoeld voor inburgeraars maar voor politici.’

Dit heeft hij vorig jaar laten weten aan oud-minister Pieter Winsemius. Die onderzocht als voorzitter van de zogeheten ‘non-commissie Winsemius’ in opdracht van toenmalig PvdA-minister van Wonen, Wijken en Integratie (WWI) Ella Vogelaar de knelpunten rond inburgering. Winsemius’ rapport met bevindingen werd openbaar na een beroep door Binnenlands Bestuur op de Wet openbaarheid van bestuur (zie ook Binnenlands Bestuur 50). De bijlagen, die het ministerie in eerste instantie niet wilde verstrekken, bevatten onder meer de ‘schematische weergave’ van interviews met de (toenmalige) wethouders van de G4.

Vooral het examen moet het ontgelden, zo blijkt uit de stukken. De Rotterdamse wethouder Dominic Schrijer (PvdA) sprak van een ‘portfolio die achter het bureau is bedacht’ en ‘steriele exameneisen’. Mensen met een baan zouden van de plicht tot het inburgeringsexamen ontslagen moeten worden, aldus Schrijer. Volgens zijn toenmalige Rotterdamse collega Orhan Kaya (GroenLinks) is ‘het doel van de Wet inburgering nu vooral examentraining’.

PvdA-Wethouder Lodewijk Asscher van Amsterdam noemde het examen een ‘brevet om mee te mogen doen’ terwijl het mensen in feite ‘in staat zou moeten stellen om mee te doen’. De Amsterdamse wethouder Freek Ossel (PvdA) en zijn Haagse collega Henk Kool (ook PvdA) pleitten voor een gedifferentieerd examen, aangepast aan het kennisniveau.

Waarde

Het inburgeringsexamen bestaat uit vier onderdelen: Kennis van de Nederlandse Samenleving (KNS), Toets Gesproken Nederlands (TGN), het Elektronisch Praktijkexamen (EPE) en het decentrale Praktijkexamen (PE). Alle onderdelen worden apart geëxamineerd. Uit recent vrijgegeven cijfers door WWI blijkt dat het gros slaagt voor de examens (zie ook ‘Slagingscijfers 2008’ hieronder). De wethouders vragen zich in de interviews echter openlijk af wat de waarde van het papiertje is.

Ook op andere punten hebben de G4-bestuurders kritiek. Asscher (PvdA) en Ossel opperden tegenover Winsemius om de verplichte aanbesteding rond inburgering af te schaffen. Volgens de PvdA-bestuurders ‘kost aanbesteden alleen maar energie en past het niet bij het helpen van mensen’ ( Asscher) en levert het ‘bureaucratie en vertraging’ op (Ossel). Volgens Ossel was het een ‘oneigenlijke operatie’ om de ROC’s via de weg van de Wet Inburgering ‘om te vormen tot lenige dienstverleners’. Ossel en de wethouders Rabin Baldewsingh (PvdA, Den Haag), Kaya en Van Eijk hebben ook gepleit voor het afschaffen van de eigen bijdrage voor inburgeraars.