'Kijk op onderwijsrol gemeente is achterhaald'

De rol die gemeenten hebben in het onderwijs is de laatste jaren drastisch veranderd. Daarom moeten de bestuurlijke verhoudingen tussen het rijk, de schoolbesturen en gemeenten tegen het licht gehouden worden. Dat zegt de Onderwijsraad in een advies.

Afhankelijkheid

Zowel gemeenten als onderwijsinstellingen hebben door decentralisaties in de jeugdhulp en op het gebied van de arbeidsmarkt de afgelopen jaren een sterkere rol gekregen in het beleid over opvoeding en ontwikkeling van kinderen en jongeren. Doordat de taken overgeheveld zijn van rijk naar gemeenten hebben gemeenten een actievere relatie met de lokale samenleving, bijvoorbeeld op het gebied van jeugdzorg. Gemeenten en onderwijsinstellingen zijn daarom tegenwoordig steeds vaker van elkaar afhankelijk om beleid uit te kunnen voeren.

Drukte en onduidelijkheden
De bestuurlijke inrichting sluit tegenwoordig niet aan bij die nieuwe verhoudingen en dat bemoeilijkt de samenwerking. Door verschillen tussen gemeenten en onderwijsinstellingen in grootte en bestuurskracht ontstaan bestuurlijke drukte en onduidelijkheden, aldus de Onderwijsraad. Deze ontwikkelingen leiden tot spanningen, waardoor kinderen en jongeren niet altijd het onderwijs en de zorg krijgen die ze nodig hebben. De raad wil dat de samenwerking beter geregeld wordt. ‘Als we onze kinderen en jongeren regionaal het best mogelijke onderwijs en goede begeleiding en zorg willen bieden, dan moet er in het woud van bestuurlijke drukte behoorlijk worden gekapt. Rolvastheid van het Rijk, gemeente en onderwijsinstellingen is daarbij een eerste vereiste’, aldus de voorzitter van de onderwijsraad, Henriëtte Maassen van den Brink.

Landelijk beraad

De raad vindt dat er bijvoorbeeld gediscussieerd moet worden over de vraag of gemeenten meer betrokken moeten worden bij het regionale onderwijsaanbod en in welke mate gemeenten zich met de onderwijskwaliteit mogen bemoeien. Verder vindt de raad dat het bestuurlijk toezicht door de gemeenteraad op het openbaar onderwijs toe is aan heroverweging. De Onderwijsraad roept het rijk op een landelijk beraad te organiseren.