'Kerken nemen overheid taken uit handen'

Maatschappelijke waarde
Het onderzoek werd vanmiddag gepresenteerd in de Jakobi-kerk in Utrecht. Het is voor het eerst dat de maatschappelijke waarde van de kerken landelijk en zo grondig is onderzocht. Onderzoeksbureau Kaski onderzocht 1375 parochies en 2270 PKN-gemeenten, die samen in totaal zo'n 90 procent van alle Nederlandse christenen vertegenwoordigen.

Ondersteuning
‘Het doel van het onderzoek is om zowel burgers als overheden te laten zien dat kerken meer doen dan diensten voor de eigen achterban organiseren’, zegt projectleider Joris Kregting van Kaski. ‘Daarnaast wordt ook veel aandacht geschonken aan sociale- en culturele activiteiten waarmee ruim 3 miljoen mensen worden bereikt. Dat besef is nog onvoldoende aanwezig. Kerken nemen de overheid hierdoor een deel van hun taken uit handen, zoals hulp aan ouderen, zieken, en verslaafden. Als het om maatschappelijke zaken gaat, mag de scheiding tussen kerk en staat best wat minder strikt zijn. Ondersteuning vanuit de overheid is juist goed en gewenst.’

Vrijwilligers
Volgens Kaski is de maatschappelijke waarde van de kerken nog veel groter dan de 400 miljoen euro die nu is berekend.  ‘Deze berekening is gebaseerd op het aantal uren dat vrijwilligers besteden aan maatschappelijke en culturele werkzaamheden. Als andere instanties deze taken zouden moeten uitvoeren, dan zouden de personele kosten 400 miljoen euro bedragen’, aldus Kregting.

Bereik
De parochies en gemeenten zijn vrijwel allemaal actief in de organisatie van pastorale activiteiten, diaconale hulpverlening, jeugd- en jongerenwerk, gemeenschapsvorming en recreatie. Met de sociale activiteiten, zoals bijvoorbeeld ziekenbezoek, of het inzamelen en verspreiden van kleding en voedsel, bereiken de kerken jaarlijks 1,4 miljoen mensen. Daarnaast organiseert zo'n 80 procent van de kerkgemeenten en parochies culturele activiteiten als concerten, festivals of bedevaarten. Daarmee worden jaarlijks 1,7 miljoen mensen bereikt.

Rijksmonumenten
Verder berekende Kaski dat er in de onderzochte parochies en gemeenten ongeveer 1750 rijksmonumentale kerkgebouwen staan. Voor onderhoud wordt daaraan jaarlijks 30 miljoen euro per jaar besteed. Het geld daarvoor komt voor een deel uit een subsidiepotje van de overheid, maar wordt ook voor een deel uit eigen zak betaald. De kerken besteden jaarlijks ongeveer 16.500 euro per monument aan onderhoud.