Joep Hofhuis

Allochtonen vinden het niet fijn bij het rijk?
We hebben een vragenlijst laten invullen door zowel autochtone als allochtone ambtenaren die waren vertrokken bij het rijk. Daarnaast hebben wij bij beide groepen interviews afgenomen. De sociale omgeving en de loopbaanperspectieven werden door allochtone vertrekkers aangemerkt als oorzaken voor het vertrek.

Zijn de verschillen groot?
Het zijn significante verschillen, maar die komen niet alleen voor bij de rijksoverheid. Uit andere onderzoeken was al bekend dat er sociale en psychologische processen spelen tussen bepaalde groepen op de werkvloer. Die bepalen of mensen zich identificeren met de organisatie of met hun eigen groep. Zulke processen kunnen leiden tot onvrede en uitstroom.

Kun je als werkgever deze processen beïnvloeden?
Tot op zekere hoogte. Er zijn ook veel plaatsen bij het rijk waar het goed gaat. Als je kijkt waardoor dat komt, dan merk je dat men daar open staat voor diversiteit. Daar neemt de tevredenheid toe. Ook de rol van de leidinggevende is hierbij belangrijk. Als die mensgericht is, dient dat als een buffer tegen de sociale processen die onvrede in de hand werken.

Is zo'n cultuur van openheid en diversiteit makkelijk door te voeren?
Het vraagt om een verandering van de organisatiecultuur, en dat is nooit gemakkelijk. Elke verandering leidt tot weerstand. Er zijn nu eenmaal altijd mensen die hechten aan de manier waarop de dingen al jarenlang gebeuren.

Hoe realistisch zijn veranderingen bij het rijk?
Ik hoop dat mensen gaan inzien dat er ook veel positieve kanten zitten aan diversiteit. Door verder onderzoek te doen wil ik die belichten. Je dient als rijksoverheid een afspiegeling te zijn van de maatschappij die je dient. Daarnaast denk ik dat diverse samengestelde organisaties creatiever en daardoor productiever zijn.

Zien allochtonen zelf nog toekomst bij het rijk?
Veel mensen die ik voor dit onderzoek heb gesproken, hadden ook goede hoop. Ik heb gehoord dat er veel afdelingen zijn bij de rijksoverheid waar die openheid over diversiteit wel degelijk bestaat. Niet alles is negatief.'