Obstakels bij hulp aan gedupeerden toeslagenaffaire

De hulp aan gedupeerde ouders van de toeslagenaffaire stuit op diverse obstakels. De onduidelijkheid over kwijtschelding van (private) schulden is daar een van. Dit brengt veel onzekerheid mee over de door het kabinet toegezegde 30.000 euro aan gedupeerden. Ook negatieve ervaringen van gedupeerde ouders met de overheid maakt het dat slachtoffers de stap naar het gemeentehuis voor hulp minder makkelijk zetten.

Gegevensuitwisseling

Daarnaast speelt het uitblijven van gegevensuitwisseling tussen de Belastingdienst en gemeenten parten. Daardoor hebben gemeenten bij lange na niet alle gedupeerden in beeld. Recente afspraken met de Belastingdienst moeten die uitwisseling op gang brengen. Gemeenten hopen dat dit ook echt snel gaat gebeuren.

Lang niet iedereen in beeld

Naast Almere hebben ook onder meer Arnhem en Haarlemmermeer ondanks speciale meldpunten lang niet alle gedupeerden in beeld. Arnhem heeft tot nu toe 23 gezinnen bereikt, van de 250 tot 300 gedupeerde gezinnen die er volgens de Belastingdienst in de stad zijn. In Haarlemmermeer hebben zich 26 ouders gemeld. Bij de Belastingdienst zijn 93 Haarlemmermeerse gedupeerden bekend.

Negatieve ervaringen

Arnhem merkt ook aarzeling bij gedupeerden om zich bij de gemeente te melden. Negatieve ervaringen met de overheid zijn hiervan de oorzaak. Door het in november vorig jaar ingestelde meldpunt wordt vanaf vorige week actief contact gezocht met de gedupeerden die zich bij de Belastingdienst hebben gemeld, laat een woordvoerder van de gemeente weten. ‘Het is nog onduidelijk hoe mensen hierop gaan reageren.’

Beslagverbod

De onduidelijkheid over het wel of niet kwijtschelden van schulden bij gedupeerden, maakt de gemeentelijke hulp bovendien lastig. Het is voor velen onduidelijk of de 30.000 van het kabinet niet meteen moet worden gebruikt om private schulden af te lossen. ‘Een beslagverbod op de 30.000 euro zou hier helpend in zijn, dat geeft rust om afspraken met schuldeisers te maken’, aldus de woordvoerder van Arnhem. De Almeerse wethouder Froukje de Jonge (werk en inkomen, schulden, CDA) vindt dat het rijk moet wachten met het uitkeren van die 30.000 euro, totdat de uitwerking van de regeling ‘tot in detail’ is geregeld. Mede om te voorkomen dat schuldeisers zich als aasgieren op de gedupeerden storten.

Boos over bejegening

Niet altijd kloppen gedupeerden aan voor concrete hulp, weet Arnhem. ‘Ze vinden het ook fijn om hun verhaal kwijt te kunnen. Ze zijn heel boos over hoe ze zijn bejegend’, aldus de woordvoerder. Als er wel hulp nodig is, gaat het bij de gedupeerden in Arnhem vooral om hulp bij financiën. Een enkeling heeft hulp nodig bij de opvoeding en/of de gezinssituatie. In Haarlemmermeer is de hulpbehoefte diverser. ‘De gedupeerden hebben vaak financiële hulp nodig voor voorzieningen voor hun kinderen, zoals een laptop’, aldus een woordvoerder van Haarlemmermeer. Ook zijn er onvoorziene kosten waarvoor gedupeerden geen geld hebben, zoals een bril voor een van de kinderen en mondverzorging. Een klein aantal heeft hulp nodig bij huisvesting. ‘De hulp die wordt aangeboden is zeer loyaal en is gebaseerd op maatwerk. Iedere situatie wordt beoordeeld op de hulpvraag die men heeft en op wat wel of niet kan.’

Kamerdebat

De Kamer debatteert woensdagmiddag over de hersteloperatie kinderopvangtoeslagen. Het gaat daarbij onder meer over de toezegging van staatssecretaris Van Huffelen (toeslagen, D66) om alle gedupeerden 30.000 euro te geven.