'Utrechtse methode' werkt: bijna alle statushouders gehuisvest

De onorthodoxe aanpak die de gemeente Utrecht heeft ingezet om statushouders te huisvesten is succesvoller dan verwacht. Door vier weken lang zo'n 90 procent van alle vrijkomende sociale huurwoningen aan statushouders toe te kennen, heeft de gemeente haar achterstand ingelopen. Utrecht verwacht nu zelfs meer statushouders te kunnen huisvesten dan de taakstelling.

Eerder dan gepland

Dat meldt het Utrechts college vrijdag aan de gemeenteraad. In de eerste drie weken van de 'versnellingsactie', zoals de aanpak wordt genoemd, zijn 279 statushouders aan een woning geholpen. Daarmee is de taakstelling 'binnen bereik'. De aanpak kan daarom twee weken eerder stoppen dan gepland. De actie zou eigenlijk zes weken duren, maar vier weken bleek genoeg. De gemeente kan al vanaf 29 augustus weer sociale huurwoningen gaan toekennen op de gebruikelijke wijze. Dat wil zeggen: 70 procent gaat naar reguliere aanvragers, 30 procent naar 'bijzondere doelgroepen', waaronder statushouders.

Doorstroom

'We zien nu al dat we voldoende beschikbare woningen hebben om de statushouders die we dit jaar nog moeten huisvesten van een passende woning te voorzien', schrijft het Utrechtse college. De gemeente hoopt daarom dit jaar alvast een deel van de taakstelling voor 2023 in te kunnen vullen. 'We zorgen daarmee voor de gewenste doorstroom in de asielketen en dragen bij aan rust op dit dossier.'

Ontlasten

Met de actie wil Utrecht bijdragen aan het ontlasten van het overvolle aanmeldcentrum voor asielzoekers in Ter Apel. Ruim een derde van de huidige bewoners van asielzoekerscentra in Nederland zijn statushouders die wachten op een woning van een gemeente. Parallel aan het versneld toewijzen van vrijkomende woningen, werkt de gemeente aan het versneld bouwen van nieuwe woningen. Binnen 2,5 jaar wil de gemeente 2500 tijdelijke sociale huurwoningen realiseren, die tien tot vijftien jaar kunnen blijven staan.

Ongelijk

Toch zijn niet alle Utrechters blij met de actie. Sommige inwoners voelen zich gediscrimineerd, blijkt uit de brief van het college. Er zijn namelijk meldingen binnengekomen bij Artikel 1, het gemeentelijke expertisecentrum voor gelijke behandeling en tegen discriminatie, van mensen die zich ongelijk behandeld voelen.

Toetsen

'Als mensenrechtenstad willen we alle woningzoekenden gelijke en eerlijke kansen bieden én tegelijkertijd voldoen aan onze opdracht om statushouders te huisvesten, waarmee we bijdragen aan een oplossing voor deze crisis', schrijft het college. Daarom gaat het stadsbestuur het College voor de Rechten van de Mens vragen om het beleid te toetsen aan de wetgeving rondom gelijke behandeling. 'Door ons beleid te laten toetsen, hopen wij ook helderheid aan andere gemeenten te bieden over het oordeel van deze actie vanuit het perspectief van gelijke behandeling', aldus het Utrechts college.

Verhogen

Vrijdag werd ook bekend dat het kabinet de taakstelling voor de huisvesting van statushouders wil verhogen, om zo de druk op het aanmeldcentrum in Ter Apel te verlichten. In plaats van 13.500 statushouders zouden er in totaal 20.000 statushouders gehuisvest moeten worden in de tweede helft van dit jaar.