Herziening woonplaatsbeginsel Jeugdwet

Minder administratieve lasten voor ‘kleinere’ jeugdhulpverleners in het sociaal domein en het woonplaatsbeginsel in de Jeugdwet krijgt een praktischer invulling. Dat is de uitkomst van het algemeen overleg op 8 juni tussen demissionair staatssecretaris Martin van Rijn (PvdA) van VWS en de Kamercommissie van volksgezondheid, welzijn en sport.

Mantra
De Tweede Kamer steunt deze plannen van de staatssecretaris, maar ziet liever meer doortastendheid. Voor het zomerreces wil de Kamercommissie VWS daarom opnieuw met Van Rijn spreken. Tijdens het algemeen overleg wees de staatssecretaris namelijk voorstellen af voor een transitiefonds in het sociaal domein, het oormerken van rijksgeld voor het sociaal domein en extra middelen voor cliëntondersteuning bij keukentafelgesprekken. Eerst is meer onderzoek of overleg met partijen nodig, is steeds zijn mantra tijdens het algemeen overleg.

Meer tijd voor hulp

Het woonplaatsbeginsel wordt zo gewijzigd dat kinderen met een voogdijmaatregel of jeugdhulp-met-verblijf voortaan hulp krijgen in de gemeente waar ze wonen. Nu is de gemeente verantwoordelijk waar de woonplaats van de ouder met gezag ligt. Dat levert veel discussie op tussen gemeenten en aanbieders over wie de rekening van jeugdhulp moet betalen. De staatssecretaris zal daarom een koppeling maken met het adres van het kind en de inschrijving in de basisregistratie personen (BRP).

Accountantsverklaring

Van Rijn wil ook dat gemeenten en jeugdhulpverleners meer tijd kunnen besteden aan de hulp voor kinderen en hun ouders, en minder aan administratie. Hij schrapt daarom de verplichting voor kleine aanbieders om bij hun jaarverantwoording een accountantsverklaring te overleggen. Ook wil hij de wet aanpassen om standaardregistraties en -contracten tussen gemeenten en aanbieders af te dwingen.

Geen transformatiefonds

Daarnaast wordt de subsidieregeling bijzondere transitiekosten Jeugdwet verlengd. Tot eind 2017 kunnen aanvragen worden ingediend. Hierdoor blijft ook dit jaar voor gemeenten een vergoeding mogelijk voor kosten die ontstaan door de transitie en liquiditeitsproblemen veroorzaken. Dit geeft partijen extra tijd om het onderlinge betalingsverkeer goed op orde te krijgen, aldus de staatssecretaris. Voorstellen vanuit de Kamercommissie om van dit ‘transitiefonds’ een blijvend transformatiefonds te maken, houdt Van Rijn af. Er is meer onderzoek nodig om te kijken of een transformatie- of verlichtingsbudget echt nodig is. Eerst wil hij weten wat gemeenten in 2016 precies hebben gerealiseerd in het sociaal domein en of zij inderdaad financiële tekorten hebben. In 2014 hebben gemeenten immers ook vooraf gesteld dat zij geld te kort kwamen in het sociaal domein, terwijl zij uiteindelijk veel overhielden.

Aanbestedingsverplichting

Ook mogelijkheid om in de jeugdbescherming en de jeugdreclassering de aanbestedingsverplichting af te schaffen is nog in onderzoek, meldt Van Rijn. Na de zomer verwacht hij te kunnen rapporteren. Om gemeenten bij te staan met hun huidige aanbestedingsperikelen is de werkgroep Aanbesteden Jeugdwet en Wmo 2015 opgericht. Daarin zitten onder andere gemeenten, koepelorganisaties van aanbieders, VNG, VWS en het expertisecentrum Aanbesteden van het ministerie van Economische Zaken. Voor 2018 zal deze werkgroep gemeenten ondersteunen met kennis en ervaring over de inkoop in het sociaal domein.