Grote verschillen in hulp aan arme kinderen

Gemeenten gaan heel verschillend om met het ondersteunen van kinderen in armoede. Kinderen in de ene gemeente kunnen tot wel vier keer zoveel euro krijgen als in een andere gemeente. Volgens hoogleraar socialezekerheidsrecht Gijsbert Vonk heeft een gang naar de rechter in Nederland echter weinig zin. Internationaal ligt dat anders.

150 euro
Gemeenten hebben extra geld gekregen om kinderen in armoede te ondersteunen. Ze doen dat ook, bleek vorig jaar uit een inventarisatie van de Inspectie SZW. Maar er zijn wel grote verschillen, zowel in beleid, aanpak als in uitvoering. En dat zorgt voor verschillen in ondersteuning, blijkt uit een rondgang van Binnenlands Bestuur. Sommige kinderen krijgen voor maximaal 150 euro aan hulp, anderen kunnen fietsen, computers, sportclubs en schoolreisjes vergoed krijgen.

Naar beste inzicht
De Groningse hoogleraar socialezekerheidsrecht Gijsbert Vonk kijkt er niet van op dat er tussen gemeenten verschillen ontstaan. Gemeenten mogen met het aanvullend budget dat ze van staatssecretaris Klijnsma hebben gekregen ten slotte ‘naar beste inzicht’ vorm geven aan hoe ze dat geld uitgeven. Zolang gemeenten daar democratisch over beslissen, denkt hij niet dat een gang naar de rechter om verschillen in ondersteuning aan te kaarten, succesvol zal zijn.

Internationaal
Anders wordt dat als een gemeente helemaal geen beleid maakt en het geld bijvoorbeeld in de pot algemene middelen stopt. Dat zou in strijd kunnen zijn met sociale grondrechten. ‘Een gang naar de Nederlandse rechter heeft dan echter over het algemeen weinig zin. Die is heel terughoudend in de toetsing van sociale grondrechten. Maar internationaal ligt dat anders. Verdragen als het Europees Sociaal Handvest of het VN-Verdrag economische, sociale en culturele rechten en het VN-kinderrechtenverdrag schetsen een ander beeld.  De regering kan aangesproken worden als één gemeente geen beleid hierover maakt. En Den Haag kan zich dan niet verschuilen achter “dat hebben we gedecentraliseerd”.’

Lacune
Vonk spreekt van een lacune in de Nederlandse stelsel van rechtsbescherming. Hij pleit er daarom voor dat er ook in Nederland een instantie komt die zich bezighoudt met het handhaven van sociale grondrechten. ‘Ik zou zeggen geef College voor de Rechten van de Mens als extra bevoegdheid om klachten in behandeling te nemen over de schending van sociale grondrechten. Dan hoeven mensen met hun klachten niet meer naar Europa of de VN en dan kunnen gemeenten aangesproken worden in plaats van Nederland als geheel.’

Lees in het magazine van Binnenlands Bestuur hoe gemeenten het ondersteunen van kinderen oppakken en voorbeelden.