G4 wil aanpassing verdeling bijstandbudget

Het nieuwe verdeelmodel dat staatssecretaris Jetta Klijnsma (PvdA, SZW) vorige week presenteerde mag niet doorgaan. Dat de G4. In een brief aan de Tweede Kamer roept de Amsterdamse wethouder Arjan Vliegenthart de Kamerleden op hier een stokje voor te steken en te zorgen dat gemeenten voldoende bijstandbudget krijgen. De VNG heeft zich achter de kritiek van de G4 geschaard. 

Nieuw model
Vorige week werden de budgetten die gemeenten volgend jaar krijgen voor het betalen van bijstandsuitkeringen bekend. De verdeling is gemaakt aan de hand van een model dat in 2015 werd ingevoerd en waarop voor 2016 enkele aanpassingen zijn aangebracht nadat onder meer de VNG, Divosa en de Raad voor de financiële verhoudingen kritiek hadden geuit. Het totale budget stijgt 23 miljoen euro, maar sommige gemeenten gaan er flink op achteruit. Amsterdam bijvoorbeeld, krijgt 25 miljoen minder. Over de jaren 2015 en 2016 loopt die daling voor de G4 gezamenlijk op tot 147 miljoen. Maar ook kleinere gemeenten als Goeree-Overflakkee (min 25 procent) gaan erop achteruit. Gemeenten als Ameland, Midden-Delfland en Strijen krijgen minder. Woudenberg krijgt juist ruim 18 procent meer.

Nogmaals verdubbelen 

Volgens Vliegenthart zijn de aanpassingen niet voldoende. ‘Het verdeelmodel schiet zijn doel voorbij. In het advies van de Raad voor de financiële verhoudingen wordt deze systematische afwijking al gesignaleerd.’ Klijnsma heeft te weinig met deze kritiek gedaan, vindt hij. Hij wijst erop dat de aanpassingen op het verdeelmodel in stappen worden ingevoerd. Als er geen aanpassingen komen, kan het tekort in 2017 nogmaals globaal verdubbelen.

Niet redelijk
Grote tekorten worden deels vanuit het macrobudget gecompenseerd, maar gemeenten met veel bijstandsgerechtigden moeten dan alsnog tientallen miljoenen euro’s uit eigen portemonnee bijpassen. ‘Dat zou kunnen worden gerechtvaardigd als een gemeente zich onvoldoende inzet om de bijstandslasten zo laag mogelijk te houden’, aldus Vliegenthart. Maar hij vindt het ‘niet redelijk als dit zijn oorzaak vindt in een niet goed functionerend verdeelmodel.’

Historisch
De G4 en de VNG willen dat het model aangepast wordt met name op de constateringen van de Raad voor de Financiële Verhoudingen. Als dat binnen de beschikbare tijd niet lukt, zou moeten worden gekozen voor een budgetverdeling die voor 100% gebaseerd is op de historische uitgaven van de afgelopen jaren. Klijnsma gaf eerder deze week al aan niet erg gevoelig te zijn voor de kritiek en voorlopig het model niet te willen aanpassen.