Gemeenten: wij betalen wel reële pgb-tarieven

De gemeenten Almere, Lelystad en Tiel ontkennen dat ze geen reële pgb-tarieven betalen. De belangenvereniging voor pgb-houders Per Saldo stelt echter dat hulpbehoevenden met de verstrekte pgb-tarieven geen kwalitatief goede (professionele) zorg kunnen inkopen. Ook de tarieven voor informele hulp zijn veelal verlaagd. Veenendaal overweegt de pgb-tarieven met twintig procent te verlagen; als een van de bezuinigingsmaatregelen om het begrotingstekort te dekken.  

In de knel

Uit onderzoek van Per Saldo en Mantelzorg.nl kwam recent naar voren dat een op de vier mensen met een persoonsgebonden budget (pgb) met het toegekende budget onvoldoende zorg en ondersteuning kan inkopen. Vooral mensen met een Wmo-pgb komen in de knel. Gevraagd naar concrete voorbeelden van gemeenten die geen reële pgb-tarieven betalen, noemde Per Saldo onder meer Eindhoven, Tiel, Almere en Lelystad. Vanuit die gemeenten heeft Per Saldo verontrustende signalen van pgb-houders ontvangen. De laatste drie gemeenten ontkennen dat ze geen reële tarieven betalen. Eindhoven had al eerder laten weten de pgb-tarieven weliswaar te hebben verlaagd, maar met dezelfde percentages als de tarieven voor zorg-in-natura (zin). Maar ook vanuit vele andere gemeenten krijgt Per Saldo signalen dat pgb-houders in de knel komen.

Aanvraag inwoner

‘De gemeente Tiel is niet bekend met het feit dat er cliënten/belangenorganisaties van mening zijn dat de gemeente Tiel geen reële pgb tarieven toekent’, zo laat de gemeente in een schriftelijke reactie weten. ‘De hoogte van een persoonsgebonden budget is afhankelijk van de aanvraag van de inwoner. Deze bepaalt samen met de zorgverlener/leverancier het tarief voor het hulpmiddel of de dienstverlening. Bij toetsing van de hoogte van die beoogde tarieven zet de gemeente Tiel die af tegen de inkoopprijs zorg-in-natura, zoals Tiel die overeengekomen is met gecontracteerde zorgaanbieders/leveranciers.’

Zorg-in-natura

‘Wij herkennen ons absoluut niet in het beeld dat we geen reële tarieven zouden betalen’, zo laat een woordvoerder van Almere weten. ‘De pgb-tarieven voor professionele zorg voor begeleiding, kortdurend verblijf en dagbesteding zijn namelijk honderd procent gelijkgesteld aan de tarieven voor zorg-in-natura.’ Die tarieven zijn volgens de woordvoerder vastgesteld conform de AMvB reële prijs. ‘De tarieven voor informele zorg bedragen 120 procent van het minimumloon voor naaste familie of huisgenoten.’ Andere niet-professionele hulpverleners ontvangen maximaal 20 euro per uur.

Geen signalen

Ook Lelystad zegt te voldoen aan de wettelijke eisen die aan pgb-tarieven zijn gesteld voor wat betreft het uitbetalen van het minimumloon. ‘Voor zowel wat betreft pgb Wmo als het pgb jeugd ontvangen wij geen signalen van onze cliënten dat het bedrag niet toereikend zou zijn om goede professionele hulp in te kunnen kopen’, aldus een woordvoerder.

Benarde positie

De prijs van zorg-in-natura kan echter niet worden afgezet tegen de (vaak duurdere) specialistische zorg die pgb-houders moeten inkopen, tekent Jacqueline Gomes van Per Saldo aan. Bij Per Saldo komen signalen binnen van niet acceptabele verlagingen waar mensen mee te maken krijgen. ‘Zij worden in een benarde positie gebracht wat betreft onderhandelingen met hun zorgaanbieders. Veel zorgaanbieders lopen weg, mensen kunnen hierdoor niet meer de passende zorg en of ondersteuning inkopen die nodig is’, aldus Gomes. Gemeenten betalen voor hbo-jeugdhulpverleners een tarief van 30 tot 35 euro per uur. ‘Deze hulpverleners konden tijdens de Awbz (Algemene wet bijzondere ziektekosten, red) tarieven hanteren tot 63 euro per uur.’ Met de arbeidskrapte van nu wordt het daarmee voor pgb-houders steeds moeilijker om hun vertrouwde kracht te blijven contracteren met de tarieven die ze van de gemeenten krijgen, benadrukt Gomes.

Trend naar beneden

Wat betreft de vergoeding voor informele hulp, die is vastgesteld op het wettelijk minimumloon (Wml), ziet Per Saldo ook een daling in de tarieven. Ook daar krijgt Per Saldo signalen van budgethouders over binnen. ‘Gemeenten die tarieven onder het Wml hanteren, moeten deze verhogen naar het tarief dat de Wml aangeeft. We zien helaas ook een andere trend ontstaan. Gemeenten die informele tarieven hanteerden van bijvoorbeeld 20 euro per uur gaan deze nu verlagen tot het Wml-tarief. Dit was niet de bedoeling van de wetswijziging’, aldus Gomes.

Zoekrichtingen

De gemeente Veenendaal overweegt de pgb-tarieven Wmo en jeugdhulp met twintig procent te verlagen. De gemeente kijkt aan tegen een fors tekort; 7,2 miljoen euro structureel. Het tekort wordt vooral veroorzaakt door het toegenomen beroep op de jeugdhulp. Er zijn nu diverse ’zoekrichtingen’ in kaart gebracht om de tekorten te dekken; de verlaging van de pgb-tarieven is er daar een van. Bij de behandeling van de Kadernota in juli hakt de raad de knoop door, zo laat een woordvoerder van de gemeente weten.