Nieuwkomers meteen aan het vrijwilligerswerk

Niet opnieuw het wiel uitvinden, maar gebruik maken van de kennis die er al is. Gemeenten kunnen al heel ver komen met integratietrajecten die in het verleden hun waarde reeds hebben bewezen. ‘Vrijwilligerswerk is hierbij het sleutelwoord,’ is de overtuiging van Annemarie van Hinsberg van kennisinstituut Movisie, ‘het liefst vanaf dag één. Doordat vluchtelingen vaardigheden en ervaring opdoen en hun sociale netwerk vergroten, maken ze meer kans op een baan.’

Leren lezen
Warda is 38 jaar, geboren in Somalië. Drie jaar geleden kwam ze als vluchteling naar Nederland. Ze ging nooit naar school en kon dus niet lezen en schrijven. In Groningen volgde ze een pré-inburgeringstraject, met veel aandacht voor alfabetisering. Na twee jaar beheerste ze de Nederlandse taal en kon ze lezen en schrijven. Ze werkte al die als vrijwilliger bij de kinderopvang en achter de kassa bij de kringloopwinkel. Maar ze gaat verder leren om in een ziekenhuis met kinderen te gaan werken.

Sociale contacten
Het verhaal van deze vluchteling is een van de ervaringen waarbij de integratie met een beetje hulp van de gemeente is gelukt. Van Hinsberg gelooft dan ook heilig in de combinatie taalles en vrijwilligerswerk. ‘Het is een perfect middel tot maatschappelijke participatie en inburgering door het oefenen van de taal en het opdoen van sociale contacten.’
 
Beleidsterreinen 

Van Hinsberg roept gemeenteambtenaren op vooral ook bij elkaar over de schutting te kijken. ‘Integratie en participatie behoren tot verschillende beleidsterreinen. Het is het belangrijk om die met elkaar te verbinden en acties op elkaar af te stemmen. Zorg daarom dat je elkaar goed weet te vinden binnen uw gemeente, ‘ adviseert ze. ‘Bijvoorbeeld door koffie te gaan drinken met collega’s die gaan over volwasseneducatie, WMO of de uitvoering van de Participatiewet.‘

Overzicht 

Verder pleit Annemarie van Hinsberg ook voor overzichtelijkheid van het aanbod. ‘Je moet voorkomen dat de doelgroep door de bomen het bos niet meer ziet. En ook dat er geen doorstroom is, dat personen blijven hangen in een fietscursus of een fitnesslessen. Je moet het ijzer smeden als het heet is, zo snel mogelijk dus. We horen ook van veel Syrische vluchtelingen dat ze zich rot vervelen, dat ze graag iets terug willen doen.’

Maatjes 

Tegelijkertijd melden zich ook veel vrijwilligers aan om de nieuwkomers te begeleiden en ze kennis met de Nederlandse samenleving te laten maken. ‘Gemeenten zouden al vanaf de eerste dag de statushouders een maatje moeten toewijzen. Dan hoeven de nieuwkomers niet alles in hun eentje uit te vinden en is de kans op slagen het grootst.’