Armoedebestrijding Utrecht staat onder druk

De gemeente Utrecht gaf de afgelopen jaren meer geld uit aan armoedebestrijding, maar heeft desondanks nog steeds onvoldoende middelen om alle inwoners met financiële problemen te helpen. Dat concludeert de Rekenkamer Utrecht. Een structurele oplossing is er niet; professionals ervaren de inzet als ‘pleisters plakken’.

De lokale rekenkamer haalde dit voorjaar ervaringen op bij Utrechters die moeite hebben met rondkomen. Daarnaast gingen de onderzoekers in gesprek met medewerkers van de gemeente en maatschappelijke organisaties, zoals de Voedselbank.

Wettelijk sociaal minimum

Hieruit blijkt dat de doelgroep niet altijd wordt bereikt en het armoedeprobleem steeds groter wordt. Momenteel komen voornamelijk Utrechters met een inkomen onder of gelijk aan 125 procent van het wettelijk sociaal minimum in aanmerking voor financiële ondersteuning. Maar door de stijgende energieprijzen en de inflatie wordt het voor hen steeds moeilijker om rond te komen. Daarentegen blijft het geldbedrag van de gemeente gelijk, waardoor deze financiële ondersteuning weinig zoden aan de dijk zet. Ook huishoudens met een inkomen daarboven komen vaker in de (financiële) problemen, constateert de gemeentelijke rekenkamer.

(On)bekendheid

Bovendien maken niet alle inwoners die recht hebben op ondersteuning er gebruik van. Een deel weet niet dat ze onder de doelgroep vallen; anderen begrijpen niet hoe ze ondersteuning kunnen aanvragen. Versimpel het aanvraagproces en vergroot de bekendheid van de regelingen, is het advies van de onderzoekers.

Financieel houdbaar

Daarnaast moet de gemeente scherpere keuzes maken. Afgelopen jaren gaf de Domstad steeds meer geld uit aan armoedebestrijding: van 20 miljoen euro in 2015 naar 32 miljoen euro in 2022. En nog steeds is er onvoldoende budget om alle Utrechters in financiële problemen te helpen. De plaatselijke rekenkamer adviseert het stadsbestuur de ontwikkeling van de armoedeproblematiek in beeld te brengen om zo financieel houdbare beleidsopties te formuleren. ‘De gemeenteraad kan aan de hand daarvan kiezen welke huishoudens hij in de toekomst ondersteuning wil blijven bieden en welke huishoudens niet of minder’, aldus de Rekenkamer Utrecht.

Subsidies

Ook moet er meer duidelijkheid komen over de verantwoording van subsidies. In de periode 2016 – 2022 ontvingen meerdere partners die zich inzetten voor armoedebestrijding circa 0,8 miljoen euro per jaar. ‘Uit de verantwoordingsinformatie wordt echter niet duidelijk welke partijen subsidie ontvangen, waarom, hoeveel en hoe hun inzet bijdraagt aan de gemeentelijke doelen’, is te lezen in het rapport.

Veelkoppig probleem

Tot slot ziet de lokale rekenkamer dat de interne samenwerking het afgelopen jaar is verminderd. Terwijl verschillende afdelingen binnen de gemeente juist moeten samenwerken om armoede te bestrijden. Het is immers een veelkoppig probleem dat op meerdere levensterreinen doorwerkt, zoals gezondheid, onderwijs en werk. ‘Wij bevelen daarom aan dat de gemeente de interne samenwerking tussen de organisatieonderdelen bij de opgave versterkt’, schrijven de onderzoekers.