Ook persoonlijke verzorging naar gemeenten

Persoonlijke verzorging moet ook naar gemeenten worden overgeheveld. Deze taak moet niet vanuit de Algemene wet bijzondere ziektekosten (Awbz) bij de zorgverzekeraars worden ondergebracht, maar in de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Dat vindt de G32.

Overlap Wmo-persoonlijke verzorging

Uit onderzoek dat de G32 heeft laten uitvoeren, blijkt dat veel mensen (ruim 52 procent) die nu een beroep doen op hulp bij het huishouden via de Wmo ook - via een (Awbz)indicatie -  persoonlijke verzorging krijgen. Bij persoonlijke verzorging kan worden gedacht aan hulp bij het wassen en kleden, sondevoeding, medicatie en het aanbrengen van een prothese. Die overlap in gebruik van  Wmo-voorzieningen en persoonlijke verzorging betekent niet alleen dat cliënten veelal al bekend zijn bij gemeenten, maar ook dat zij verschillende hulp- en zorgverleners over de vloer krijgen. Tevens komt het voor dat een zorgverlener de ene dag als ‘Wwmo-hulp’ over de vloer komt, en de andere dag als ‘Awbz-hulp’.

Onnodige aanspraak
Onnodig belastend voor deze kwetsbare groep mensen, en vooral ook inefficiënt en duur, stelt de Groningse wethouder Jannie Visscher (SP), namens de G32 kartrekker van dit dossier. ‘Het is veel logischer om verzorging bij de Wmo onder te brengen. Wij kennen de mensen en gaan met hen in gesprek over wat ze echt nodig hebben, wat ze zelf kunnen en wat hun sociale omgeving kan doen. Als dat onvoldoende blijkt te zijn, schakelen we professionele hulp in.’ Het gaat volgens Visscher bovendien niet alleen om sec zorg of ondersteuning bij lichamelijke of psychische ongemakken, maar ook om welzijnsactiviteiten. Zo kan (dreigende) vereenzaming worden aangepakt; iets wat volgens Visscher niet bij de indicatiestelling voor persoonlijke verzorging naar boven komt. Als daar wel naar wordt gekeken, kan een hoop leed en (onnodige) aanspraak op zorg worden voorkomen.  

Awbz-indicatie te verkokerd

‘Vanuit de Wmo wordt geredeneerd vanuit de behoefte van de burger. Dat verhoudt zich niet goed tot de strakke indicaties van de Awbz voor persoonlijke verzorging’, aldus Visscher. ‘Bij de Awbz-indicatiestelling wordt veel te verkokerd gewerkt. De zorgtoewijzing is op één kwaal gericht in plaats van dat er naar de totale behoefte wordt gekeken.’ De zogeheten sociale teams die in veel gemeenten in het kader van de Wmo in het leven zijn geroepen, kijken wèl naar dat geheel. ‘Daarmee wordt voorkomen dat mensen horendol worden van een enorme hoeveelheid aan verschillende hulpverleners die over de vloer komen. Via de Wmo kunnen we het overzichtelijker en efficiënter regelen.’  

Decentralisatie begeleiding

Uit het onderzoek Verkenning Awbz-functie extramurale persoonlijke verzorging dat in opdracht van de G32 is uitgevoerd door Bureau HHM, blijkt verder dat als straks ook de verantwoordelijkheid voor de begeleiding vanuit de Awbz bij gemeenten komt te liggen, de overlap van cliënten van Wmo, verzorging en begeleiding vrijwel honderd procent is. En hoewel de overheveling van de begeleiding sinds de val van het kabinet in de ijskast staat, is de verwachting dat deze decentralisatie door een nieuw kabinet alsnog wordt doorgevoerd. Des te meer reden om nu bij het kabinet-in-wording en de Tweede Kamer een pleidooi te houden voor de overheveling van persoonlijke verzorging naar gemeenten, stelt Visscher.

Langdurige zorg

De G32 staat eveneens open voor ook de overheveling van verpleging naar gemeenten, dat onlangs is geopperd door de Taskforce Beheersing Zorguitgaven. Visscher: ‘Het ideaalplaatje zou zijn dat de hele extramurale langdurige zorg in handen komt van gemeenten zodat we alles aan elkaar kunnen koppelen.’ De G32 gaat zich de komende tijd, samen met onder meer de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), hierin verdiepen.