‘Enorme teringbende’: burgemeesters boos over motie spreidingswet

Komt ie er, of komt ie er niet? Weinig wetgeving heeft in de afgelopen jaren tot zo veel politieke spelletjes en gesteggel geleid als de zogeheten spreidingswet. De wet moet leiden tot een eerlijkere verdeling van asielzoekers over gemeenten. Op dit moment vangt meer dan de helft van de gemeenten geen asielzoekers op, terwijl de andere helft steeds harder moet werken om de tekorten op te vangen.

Gespleten

Met name de VVD is gespleten over de spreidingswet. De wet is afkomstig van de eigen staatssecretaris van Asiel en Migratie, Eric van der Burg. Maar hij lijkt er heel anders over te denken dan zijn partij- en regeringscollega Dilan Yeşilgöz. Zij probeerde als Kamerlid gisteravond in het debat over de verkenning de wet, die is aangenomen door de Tweede Kamer en inmiddels bij de Eerste Kamer voorligt, met een staatsrechtelijk uitzonderlijke constructie te torpederen.

De door PVV, VVD, NSC en BBB ondertekende motie roept de Eerste Kamer en het kabinet op om tijdens de formatie niet door te gaan met de spreidingswet. Premier Mark Rutte meldde gisteravond laat aan de Tweede Kamer dat het kabinet, met daarin Yeşilgöz, wél achter de wet staat en dat de Eerste Kamer over haar eigen agenda gaat. De motie werd uiteindelijk aangehouden tot een latere stemming.

Op slot

Het voorstel van Yeşilgöz leidt tot boze reacties van burgemeesters. Burgemeester Jaap Velema van Westerwolde, waar Ter Apel ligt, voelt zich in de steek gelaten. Uitstel van de wet is wat hem betreft ‘onbestaanbaar’ en ‘zet het hele land op slot’. De laatste tijd zijn asielzoekers in Ter Apel opnieuw gedwongen om op matrassen of stoelen te slapen, omdat er een groot tekort aan menswaardige opvangplekken is.

Ook in andere gemeenten roeren burgemeesters zich. Jos Wienen, burgemeester van Haarlem, noemde gisteravond in OP1 het plan ‘schandalig’. Wienen wijst erop dat staatssecretaris Eric van der Burg (VVD) gemeenten die wél asielzoekers opvangen keer op keer benadert om meer te doen, terwijl de gemeenten die geen opvang bieden met rust gelaten worden. De spreidingswet zou hierin verandering moeten brengen. Dat Yeşilgöz als Kamerlid terugkomt op de afspraak die het kabinet mede namens haar met gemeenten heeft gemaakt, vindt Wienen ‘heel raar’.

Helden

De Loon op Zandse burgemeester Hanne van Aart (VVD) vindt haar Groningse collega’s ‘de echte helden van ons land’. Van Aart noemt de situatie rond de spreidingswet op X ‘een enorme teringbende’, die is ontstaan door ‘vreselijke politiek’. Op de vraag van een Twitteraar of het niet haar partij is die ‘deze vreselijke teringbende’ heeft veroorzaakt, zegt Van Aart: ‘Hoor je mij ook niet ontkennen’. Van Aarts gemeente Loon op Zand behoort tot de minderheid van gemeenten die wel asielzoekers opvangen, maar loopt net als het Haarlem van Jos Wienen achter op de doelstelling.

Fervent Twitteraar en burgemeester van Vijfheerenlanden Sjors Fröhlich is eveneens kritisch op de aanpak van PVV, VVD, NSC en BBB. Hij laat via X weten graag een motie in te dienen waarin hij de formerende partijen oproept om zich niet te bemoeien met de Eerste Kamer en de voortgang van de spreidingswet niet ‘onnodig te vertragen’. Fröhlich: ‘Ik ga er niet over, maar ik geloof niet dat dat een probleem is tegenwoordig.’