‘Schrappen noodfonds energie raakt talloze huishoudens’

Talloze huishoudens raken in financiële problemen nu het noodfonds voor energierekening voor 2025 is gestopt, aldus De Telegraaf. ‘We krijgen dagelijks tientallen mensen aan de lijn die hulp zoeken’, zegt gerechtsdeurwaarder Michel van Leeuwen. Het kabinet overweegt om geld via gemeenten naar de huishoudens in nood door te sluizen. Van Leeuwen vreest echter dat geld via gemeenten verstrekken maanden gaat duren.

Zorgpremie

‘Dit probleem is echt heel heikel aan het worden. De gasprijs stijgt. Je ziet dat deze groep mensen de hoge energierekening dan maar betaalt om niet afgesloten te worden, en vervolgens afziet van het betalen van de zorgpremie of autopolis. Het moet ergens vandaan komen’, zegt Van Leeuwen, directeur bij incasso- en gerechtsdeurwaardersorganisatie Flanderijn.

Russische inval

Op 22 november stopte het kabinet het Tijdelijk Noodfonds Energie voor komend jaar. Dat fonds was in 2022 na de Russische inval in Oekraïne opgezet toen de gas- en stroomprijs ongekend omhoog schoten. Huishoudens kwamen direct in financiële problemen.

Het noodfonds kreeg dit jaar 190.000 aanvragen, waarvan 110.000 huishoudens door de selectiecriteria kwamen. Alleenstaanden met een bruto maandelijks inkomen tot 3200 euro en samenwonenden tot 4480 euro kwamen ervoor in aanmerking, mits zij minstens acht tot tien procent van hun inkomen aan energiekosten moesten uitgeven. Gemiddeld kregen deze aanvragers 97 euro per maand uitgekeerd, voor een periode van zes maanden.

Onvoldoende middelen

Vlak voor heropening van de aanvragen voor 2025, meldde staatssecretaris voor Participatie Jurgen Nobel (VVD) dat er niet genoeg geld was toegezegd door energieleveranciers, banken, gemeenten en maatschappelijke organisaties. Bovendien konden ze het niet eens worden over alle ‘juridische en financiële eisen’, stelde de bewindsman.

Via gemeenten

Het kabinet wil voor 2026 nader onderzoek doen. Een suggestie is om geld via bijvoorbeeld de gemeente naar de huishoudens in nood door te sluizen. Het kabinet zegde twee keer 60 miljoen euro toe. ‘Die uitkomst is onbegrijpelijk voor mensen in de praktijk. Iedereen weet dat geld verstrekken via de gemeenten soms maanden gaat duren. Terwijl mensen het geld nú nodig hebben’, zegt Van Leeuwen, die ook als zogeheten schuldrustcoach voor ONSbank actief is.

Lantaarnpalen

De compensatie via de gemeentekas doorsluizen heeft nog een nadeel, stelt hij: ‘In het verleden gebeurde het dat daarvan de aanschaf van lantaarnpalen werd betaald, niet die mensen. Als je niet aangeeft waarvoor het bestemd is, kan een gemeente besluiten het naar een ander doel te brengen.’

De gerechtsdeurwaarders en hulpverleners hopen dat het kabinet alsnog een akkoord kan bereiken met de energiemaatschappijen en banken.