Noodfonds Energie stopt in 2025 door gebrek aan bedrijfssteun

Het tijdelijke noodfonds om huishoudens te ondersteunen die moeite hebben hun energierekening te betalen, stopt volgend jaar. Het kabinet had al 60 miljoen euro gereserveerd om het in 2025 voort te zetten, maar de benodigde bijdrage vanuit het bedrijfsleven bleef uit, meldde staatssecretaris Jurgen Nobel (Sociale Zaken) donderdag aan de Tweede Kamer.

Onvoldoende financiering

Het ministerie heeft volgens Nobel ‘constructieve gesprekken’ gevoerd met private partijen, zoals energiebedrijven en banken. ‘Alle betrokken partijen onderschrijven het belang van het ondersteunen van huishoudens op de energierekening en structurele verlichting via verduurzaming’, verzekerde de bewindsman. Maar dat heeft niet geleid tot ‘voldoende gezamenlijke financiering’ om dat te betalen, zoals in 2023 en 2024.

Daarom ziet Nobel nu ‘onvoldoende juridische en financiële voorwaarden’ om een energiefonds in te richten. Het kabinet verkent de komende weken welke andere mogelijkheden er zijn om het beschikbare geld volgend jaar toch te gebruiken voor hulp aan huishoudens die in de knel zitten door hun hoge energierekening.

Zeer spijtig

Het Noodfonds Energie zegt in een reactie het ‘zeer spijtig’ te vinden dat ‘de gereserveerde 60 miljoen euro nu niet specifiek voor kwetsbare huishoudens kan worden ingezet, zoals de afgelopen twee jaar is gedaan. We stonden klaar om deze steun te verlenen en niets stond ons in de weg om dat ook weer te doen’. Het fonds maakt zich zorgen dat een zoektocht naar andere mogelijkheden van financiering vertraging betekent. ‘Terwijl huishoudens nu hulp nodig hebben.’

Publieke taak

Energieleverancier Eneco noemt het jammer dat het niet is gelukt om tot nieuwe afspraken over een noodfonds te komen. ‘Ondanks de afspraak van verleden jaar dat armoedebestrijding een publieke taak is en geen private taak, hebben we geld toegezegd. Maar het is helaas niet gelukt’, zei een woordvoerder. De energieleverancier zei te hopen dat in de toekomst toch weer een vorm van energiesteun voor armere huishoudens mogelijk is en de achterliggende kennis bij de uitvoeringsorganisatie voor het noodfonds niet verloren gaat.

Toegezegde miljoenensteun

Branchegenoot Vattenfall noemde het ‘zeer spijtig dat het de overheid samen met alle betrokken partijen helaas niet is gelukt om het noodfonds in 2025 voort te zetten, ondanks de toegezegde miljoenensteun van energiebedrijven’. In 2023 en 2024 droegen energiebedrijven meer dan 50 miljoen euro bij, benadrukken de energieleveranciers.

Vakbond woedend

De FNV is 'enorm boos' dat het kabinet het energiefonds voor minima stopt. 'Mensen worden hierdoor letterlijk in de kou gezet', zegt FNV-vicevoorzitter Kitty Jong. 'Dit gaat voor enorme problemen zorgen. Dat wordt dan een paar dagen voor kerst nog even over de schutting gegooid terwijl iedereen bijna vakantie heeft. Dat lijkt een bewuste strategie van de staatssecretaris', zegt Jong. 'De staatssecretaris geeft de energiebedrijven de schuld, die op hun beurt ontkennen. Er wordt ruzie gemaakt over de hoofden van kwetsbaren heen.'

De FNV vindt dat het kabinet alsnog verder moet met het energiefonds, ook zonder de steun van bedrijven. 'Het kan niet zo zijn dat tienduizenden gezinnen de dupe worden van een strijd tussen de overheid en de energiemaatschappijen. De gereserveerde 60 miljoen euro is op de rijksbegroting een te verwaarlozen klein bedrag. Maar wel een bedrag dat voor mensen echt het verschil kan maken.'

Onbegrijpelijk

Ook seniorenkoepel ANBO-PCOB is 'zeer verbaasd en ook boos' dat het tijdelijk energiefonds in 2025 niet wordt voortgezet. De ouderenbond noemt de beslissing 'onbegrijpelijk, omdat het kabinet in zowel het Hoofdlijnenakkoord als in het regeerakkoord bestaanszekerheid en verbetering van koopkracht op de eerste plaats heeft gezet. Het niet voortzetten van het Noodfonds staat haaks op dit voornemen.'