Wissewasje voor rijken

275 euro per maand. Dat is de maximale eigen bijdrage die hoge inkomens vanaf 2026 moeten neerleggen voor een Wmo-voorziening. Met een nieuw wetsvoorstel wil demissionair staatssecretaris Van Ooijen (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) de eigen bijdrage Wmo opnieuw inkomensafhankelijk maken. Dit moet de aanzuigende werking van het in 2019 ingevoerde abonnementstarief tenietdoen.

In bredere zin gaat het ook om de houdbaarheid van de Wmo. Betalen naar financiële draagkracht is niet alleen eerlijker: een hogere eigen bijdrage moet (vermogende) burgers tevens stimuleren zelf de portemonnee te trekken. Een stap in de goede richting. Al is het maar om gemeenten te ontlasten. Met name door de huishoudelijke hulp zien zij immers de kosten de pan uitrijzen. Sinds 2019 is het aantal welgestelden dat hier gebruik van maakt bijna verdubbeld.

Maar de hamvraag blijft: zullen de meer vermogenden door dit forse bedrag de gesubsidieerde hulp links laten liggen? Veel gemeenten betwijfelen het. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten voorziet ‘een te gering (gedrags)effect’ wanneer de hogere inkomens maximaal 275 euro per maand moeten betalen. Mensen in deze inkomensgroep zullen pas zelf ondersteuning of hulp regelen als het echt een financieel voordeel oplevert, zo meent de gemeentekoepel. Dat de kosten bij twee uur huishoudelijke hulp per week nog steeds hoger zijn dan de maximale eigen bijdrage, zoals meerdere gemeenten opmerken, voorspelt weinig goeds.

En wat te denken van mensen die al huishoudelijke hulp ontvangen? Velen zijn gewend geraakt aan deze lopende ondersteuning, die volledig wordt geregeld door de gemeente. De kans is klein dat zij zullen overstappen naar particuliere hulp. Als ze die al kunnen vinden door de krapte op de arbeidsmarkt.

Zo bezien zal er met deze goedbedoelde maatregel in 2026 niet heel erg veel veranderen. Naar verwachting blijven de rijkste inwoners op kosten van hun gemeente gebruikmaken van deze schoonmaakvoorziening. En de meest kwetsbare inwoners die het echt nodig hebben? Voor hen zijn en blijven er de wachtlijsten.