Geen stadsmarinier voor marinestad Den Helder

Het college van de gemeente Den Helder voelt niets voor het inzetten van stadsmariniers. Gemeenten als Rotterdam, Capelle aan den IJssel en Arnhem werken al langer met deze bijzondere ambtenaar, die een interne doorzettingsmacht heeft om veiligheid- en leefbaarheidsproblemen op te lossen. De Helderse gemeenteraad wilde een pilot, en onderzoekbureau Arena adviseerde het ook. Ondanks de lokale sociale problematiek kiest B&W anders.

De stadsmarinier

De stadsmarinier, zoals al sinds 2002 actief in Rotterdam, staat midden in de wijk en werkt aan veiligheidsvraagstukken. Het belangrijkste kenmerk is een directe lijn met- en absolute steun van het stadsbestuur. Deze zogenaamde doorzettingsmacht gaat gepaard met de beschikbaarheid van financiële middelen, waardoor ze geconstateerde problematiek ook direct kunnen aanpakken. Dit in tegenstelling tot veel andere vormen van ‘wijkmanagers’, of boa’s die vooral uitvoerend en handhavend optreden. De bijzondere ambtenaar zou vooral van waarde zijn in steden met bovenmatig veel sociale problematiek.

Motie

Streekomroep Regio Noordkop berichtte eind 2022 voor het eerst dat het idee van de stadsmarinier ook in de gemeente Den Helder was opgekomen. In februari 2023 omarmde de raad een motie van de lokale PVV waarin werd opgeroepen een onderzoek te laten uitvoeren naar de nut- en noodzaak van het aanstellen van een of meerdere zogenaamde stadsmariniers en de haalbaarheid van een pilot. Dit nadat het college eerder negatief adviseerde omdat het concept niet zou passen binnen de gemeentelijke organisatie. Dat college is standvastig, zo blijkt nu.

Sociale problematiek

Het onderzoek kwam er, en werd uitgevoerd door Arena Consulting. Die constateert dat Den Helder niet zozeer unieke sociale problematiek heeft, maar dat het op zijn minst wel ernstiger lijkt dan in andere steden. Oorzaken daarvoor zijn het gebrek aan cohesie, een zwakke sociaaleconomische basis, geconcentreerde problematiek in een aantal wijken, en de regionale functie die Den Helder vervult als het gaat om de opvang van dak- en thuislozen. In de huidige wijkteams ontbreekt volgens Arena de nodige doorzettingsmacht. Verder is er onvoldoende samenhang tussen beleidsvorming en uitvoering.

Ook interne oorzaken

‘De indruk is in elk geval dat bij bijvoorbeeld ruimtelijke beslissingen onvoldoende rekening gehouden met de sociale gevolgen en daarmee de veiligheid (of het veiligheidsgevoel) en leefbaarheid’, zo leest het rapport. Verder maakt het college volgens Arena beslissingen die enkel zorgen voor verplaatsing van problemen, zoals het verplaatsen van de nachtopvang. Ook is er bezuinigd op cultureel- en maatschappelijk wel, en ontbreekt het aan een integrale visie op de aanpak van problematiek. Veel gemeentelijke initiatieven komen slechts lastig van de grond, en er is sprake van een hoge werkdruk en handelingsverlegenheid. Al met al zou een pilot met stadsmariniers, of in ieder geval het organiseren van doorzettingsmacht, goed passen bij Den Helder, concludeert de consultant.

College wil het niet

Toch wil het college er niet aan. ‘Het is van groot belang om oog te blijven houden voor de meest zichtbare en urgente vormen van overlast. Echter, onze overtuiging is dat Den Helder de basis op orde heeft en alles in huis is om een daadkrachtige doorzettingsmacht (anders) te organiseren en daarop te sturen’, zo leest een brief aan de gemeenteraad. B&W wil de problemen, die zij dus wel erkent, op een andere manier oplossen. ‘Het is niet alleen zaak om een doorzettingsmacht te organiseren, maar het is minstens zo belangrijk om de onderliggende oorzaken aan te pakken.’ Hoe het college dat wil gaan doen wordt niet onderbouwd.

De initiatiefnemers van de PVV zijn teleurgesteld. ‘Hoogste tijd voor een college dat wel naar de inwoners en gemeenteraad luistert’, aldus de fractievoorzitter tegen de streekomroep.